TNO-rapport roept vooral nieuwe vragen op
De mensen achter de Digitale Agenda Fryslân publiceerden eind vorige week het TNO-rapport over de plannen tot 2020. Tot dan toe hadden we slechts kunnen gissen naar de inhoud, dus het was een verheugende gebeurtenis. Na lezing zat ik met vragen.
Als kabelaar had ik gehoopt dat de Digitale Agenda uit zou gaan van een visie op digitale infrastructuur. Hoe ziet het provinciebestuur de digitale toekomst? Iedereen glasvezel, gaan we draadloos, of zijn coax en koper voldoende. Voor welke investerings- en exploitatiemodellen kiezen we? Helaas, wijze woorden over breedbandinfrastructuur, steekwoorden als ‘noodzakelijk’, ‘samenwerken’, ‘markt’, maar nul komma nul breedbandbeleid. Wel vreemd, in een digitale agenda. ICT en breedbandinfrastructuur, het zijn slechts secundaire voorwaarden voor een projectenprogramma met vijf proeftuinen. Verder dan het invullen van randvoorwaarden en het aanjagen van nieuwe digitale diensten zal de Provincie Fryslân niet gaan, zo lezen we.
Verklaarbaar is het wel: gedwongen door veranderende economische verhoudingen trekt ook de provinciale overheid zich terug. Zelfredzaamheid en terugleggen van het probleemeigenaarschap bij de samenleving: verschuilt het openbaar bestuur zich hier achter neoliberale prietpraat? Angelsaksische landen zweren erbij. Natuurlijk is het goed dat je het initiatief teruggeeft aan de samenleving. Natuurlijk is het nodig dat een overheidslaag zich voortdurend bezint op haar rol. Maar geef gewoon toe dat je geen geld over hebt voor hobby’s als de Digitale Agenda.
Het is fijn dat een provinciebestuur van alles wil en wenst. Maar ik begrijp iets niet. Waarom leg je de uitvoering van je vijf proeftuinen zo nadrukkelijk neer bij de ‘markt’? Je maakt je zo wel erg afhankelijk van de nukken ervan. En als je die markt tegelijkertijd ophangt aan contracten en verplicht meebetalen, dan is het de vraag of de markt daar wel trek in heeft. Tja, ‘de overheid wil geen probleemeigenaar meer zijn’. Waar bemoeit de overheid zich dan nog mee?
Lees voor meer achtergrond: Ontroering en verbazing aan de Tweebaksmarkt.
Lees hier het blog van Ferenc Jacobs op iipen: Digitale Agenda (2) – Sluitingstijd
Lees hier de TNO-rapportage DAF. Misschien ziet u het anders?
Gijs, je bericht lezend en hierna ook het rapport beschouwend bekruipt me het gevoel dat een uitstekende kans om de échte ‘problemen’ en kansen van Fryslan beet te pakken blijft liggen. En wat ik tijdens de bijeenkomst op 2 februari ook al zei: Wat is de rol van infrastructuur binnen de Digitale Agenda? Dit maak je wederom duidelijk in je artikel.
De proeftuinprojecten komen mij voor als heel idealistisch, maar gespeend van realiteitszin. Althans, als ik afga op de beschrijving in het rapport. Het lijken ‘gezellige’ initiatieven, met hart voor de gemeenschap. Ik vrees alleen voor de uitvoering ervan. Als (quote) ‘De Markt’ deze projecten moet dragen vrees ik voor de slagingskans. Een korte rondvraag n.a.v. je artikel in mijn netwerk leert dat er geen voedingsbodem interesse is.
Ik koppel het door naar Zweden, wat ik óók tijdens de bijeenkomst deed. Daar ontstonden 10 jaar geleden al ernstige problemen rondom vergrijzing, krimp, zorg, onderwijs en bezuiniging. Men heeft daar gekozen voor praktische oplossingen voor ernstige thema’s. Wellicht dat ze aldaar minder ‘polderen’ en wat meer realiteitszin hebben, want al vrij snel kwam men tot de volgende conclusie:
1. Overheidsdiensten moeten vanuit huis afgenomen kunnen worden
2. Zorgdiensten moeten digitaal vanuit huis afgenomen kunnen worden. (leidde tot OpenCare-platformen)
3. Educatieve diensten moeten digitaal vanuit huis afgenomen kunnen worden (Ook best makkelijk in kleine dorpen waar scholen gesloten werden, of die afgesloten waren vanwege sneeuw)
4. Ondernemers dienen gestimuleerd te worden om vanuit hun gemeenschappen te blijven werken
Waarom? Bezuiniging, het faciliteren van langer in de gemeenschap blijven en het creëren van werkgelegenheid binnen de gemeenschap. En wat was ervoor nodig? Aah, daar is ‘ie al: Een goede open digitale infrastructuur. Deze pragmatische aanpak leidde tot een ongekende slag in digitalisering en zorgt ervoor dat het profijt ook echt bij gemeenschappen lag.
Dan weer even terug naar Fryslan. Hoe gaat een film over Grutte Pier invulling geven aan de echte thema’s die in sociaal-economisch opzicht leven in Fryslan? En kunnen we qua digitalisering écht niet verder komen dan een online community per dorp?
Zijn dit echt de thema’s die Fryslan helpen om een sprong voorwaarts te maken als plattelandsprovincie? Waar men in andere Europese rurale gebieden doorgroeit naar volwassenheid, daar blijft Fryslan helaas vol enthousiasme in de speeltuin hangen. Nu maar hopen dat het niet te gauw sluitingstijd is…
Tja, waar ging het mis met (de communicatie over) de status van de brainstormsessies, crunchsessie, resultatensessie, randvoorwaarden, proeftuinprojecten? Ik denk dat men:
a) niet voldoende duidelijk heeft gemaakt dat het geen
vrijblijvend brainstormtraject was;
b) weinig rekening heeft gehouden met al bestaande projecten of plannen en
c) het eigen resultaat als een stenen tafel met tien geboden heeft gepresenteerd.
Geen nood, alle spelers in dit theater worden bezield door goede bedoelingen; die leiden soms tot de hel, maar het kan ook anders.