Tagarchief: krimp

Nieuw élan voor Toerisme in Noordwest-Friesland

Presentatie toeristisch platform Bestemming Noardwest

Een artikel dat eerder gepubliceerd is in de Harlinger Courant van 7 juli 2015.

FRANEKER  – Afgelopen maandagavond presenteerden de drie toeristische organisaties in Noordwest-Friesland hun plannen voor een toeristisch platform, met de werknaam ‘Bestemming Noardwest’. De VVV Harlingen, Ster van de Elfsteden Franeker en Uytland spraken in Motel de Valk in Franeker met toeristische ondernemers. Bijna iedereen hield er een prettig gevoel aan over, al waren er kanttekeningen. De regio kan ermee verder. Volgende stappen: formaliseren van het platform en beginnen met  het promoten van de regio.

Tekst en foto’s: Gijs van Hesteren

Bestemming Noardwest 025a-1024t
Douwe Gerlof Heeringa: ‘Wat we nu doen is niet meer top-down. We hebben iets in gang gezet waar ik in geloof. Zeker, in het verleden zijn er fouten gemaakt, maar nu zijn we op de juiste weg.”

De Harlinger Douwe Gerlof Heeringa trad deze avond op als voorzitter. In opdracht van de drie genoemde toeristische organisaties schreef hij de voorlopige Uitvoeringsagenda Recreatie en Toerisme 2015-2020. Er was veel werk verzet en dit was het moment om dat te laten zien. ‘Bottom up’ was het toverwoord voor de gevolgde werkwijze, want ‘top down’, dat werkt niet. Het is jargon, maar soms moet dat even. Kort gezegd komt het neer op veel eigen inbreng door lokale toeristische ondernemers en zo min mogelijk sturing door overheden of overkoepelende organisaties.

Om de gedachten de goede kant op te laten gaan gaf Robert Jansen, voorzitter van de Ster van de Elfsteden Franeker zijn visie. Twintig jaar lang was hij Fries om útens geweest, vertelde hij de zaal, en “vertrekken was gemakkelijker geweest dan terugkomen”. Maar nu was hij terug. “Dit is een gebied dat zich niet zomaar geeft. Noordwest-Friesland heeft een verhaal nodig. Die verhalen vind je overal, maar zelf zien we die niet. Onze regio is niet saai, hij is ‘puur’, Niet stil, maar ‘rustig’. Niet leeg, maar ‘open’.”   Lees verder Nieuw élan voor Toerisme in Noordwest-Friesland

Fryslantis verzamelt goede ideeën

Omgaan met demografische krimp

Tijdens de meest recente toogdag van het zich in Noordoost-Friesland afspelende crowdsourcingproject ‘Fryslantis‘ presenteerden verscheidene sprekers hun voorstellen voor plattelandsinnovatie. Locatie was het pand van de Rabobank in Damwâld. De reikwijdte van deze ideeën liep nogal uiteen. Soms waren ze simpel en recht toe, recht aan. Zo was er een plan voor de Foodtruck, een snackwagen die de snelle hap zou bereiden uit lokale, duurzame producten. Een goed idee, vonden de toehoorders. Maar hoe het aan te pakken? “Zoiets bestaat al, elders in Friesland,” zo stelde één van de aanwezigen, een docent van NHL Hogeschool. “Zo’n gezonde snackwagen was vorig jaar een NHL-project. Maak gebruik van die ervaring.”

Tijdens de vorige bijeenkomst van Fryslantis, in een leegstaand winkelpand in het centrum van Dokkum.Foto Marit Anker.
Tijdens de vorige bijeenkomst van Fryslantis, in een leegstaand winkelpand in het centrum van Dokkum.
Foto Marit Anker.

Kabelnoord-trainees Wytse de Boer en Marianne Reitsma presenteerden hun ´Uitzendbureau voor Friese Jongeren´. Ze proberen het probleem van wegtrekkende jongeren en jeugdwerkeloosheid te ondervangen. Misschien kan dat door nieuwe, flexibele combinaties tussen werkgevers en werkzoekenden. Bijvoorbeeld met traineeschappen en flexplekken. Zo blijven kennis en werkgelegenheid voor Noordoost-Friesland behouden.
Lees verder Fryslantis verzamelt goede ideeën

NijFinster, Kabel Noord en Krimp

Breedband, internet en ICT bieden grote mogelijkheden voor het oplossen van knelpunten in de samenleving, voor sectoren zoals de zorg, het welzijn, het onderwijs, de economie en voor de leefbaarheid van het platteland.
We leven eigenlijk nog in het ‘stenen tijdperk’ van de computertechnologie. De grootste uitdaging ligt desondanks niet in de technologie, maar in het ‘anders’ organiseren van innovatie- en werkprocessen. Dat kan de manier zijn om krimpvraagstukken te lijf te gaan. Welke nieuwe vormen van samenwerking en dienstverlening kunnen we met wie en onder welke condities ontwikkelen, samen met burgers in een krimpregio? Hoe ziet de ‘maatschappelijke business case’ er dan uit?

Zorg

Enkele voorbeelden uit eigen ervaring. Kabel Noord en dochterbedrijf NijFinster vertaalden de mogelijkheden van breedbandinternet, video en ICT naar nieuwe toepassingen in zorg, onderwijs en dienstverlening. Als voorbeeld nemen we de aanzienlijke vergroting van  de bereikbaarheid en toegankelijkheid van zorg, thuiszorg, mantelzorg, medische specialist of huisarts, die video-verbindingen kunnen bewerkstelligen. NijFinster realiseerde één van Nederlands meest succesvolle en levensvatbare projecten voor zorg-op-afstand, in samenwerking met Thuiszorg Het Friese Land. De kosten waren relatief laag en het uitroltempo hoog. Na het begin in januari 2009 waren er eind 2010 meer dan honderddertig aansluitingen op beeldtelefonie, bij een doelgroep van ouderen met een zware thuiszorgindicatie.

Lees verder NijFinster, Kabel Noord en Krimp

Breedband en het duurzame platteland

Bewoners maken het verschil

Kunnen ICT, internet en breedband bijdragen aan duurzaamheid en aan de kwaliteit van het leven op het platteland? We weten al, dat een optimale digitale infrastructuur dat wél kan. Rurale gebieden vormen voor de zittende infrastructuurleveranciers (zoals KPN, Ziggo, UPC, etc.) echter geen ‘laaghangend fruit’. Daarvoor is het terugverdienmodel te ‘slow’. Desondanks zijn het juist díe dunbevolkte gebieden, die het meest de vruchten kunnen plukken van een snel breedbandnetwerk – we blijven de beeldspraak even volhouden! Denk aan toepassingen in Zorg-op-Afstand, bij Teleleren, bij Mantelzorg, in het toerisme, voor Het Nieuwe Werken. 

Krimp

Met breedband maakt je het wonen aantrekkelijker, bedrijven vestigen zich eerder en de toenemende vergrijzing kan het hoofd geboden worden. Echter, als je echt wil dat er glasvezel of een ander snel netwerk wordt aangelegd, zal je als buurt, dorp, regio zelf het intiatief moeten nemen. Voor het platteland van Noordoost-Friesland heeft Kabel Noord als nutsbedrijf al kunnen vaststellen, dat er een gezond investerings- en exploitatiemodel te maken is voor glasvezel, tot in de haarvaten van het platteland.

Bewonersgroepen in grotere steden hebben al laten zien, dat planvorming en vraagbundeling van onderaf kan leiden tot de aanleg van supersnelle glasvezelnetten. Eindhoven, Nuenen, Amersfoort, Zeewolde zijn goede voorbeelden. Bewonersinitiatieven op het platteland hebben een decennium gelden al laten zien dat zij heel goed in staat waren om hun dorp te voorzien van het toenmalige best haalbare snelle internet: masten met wifiantennes. Misschien moeten zij het kunstje nog eens dunnetjes overdoen, maar nu met glasvezel.

Meer platteland
Meer breedband en platteland

Project Burum van start

Slimme plattelandssamenleving

Onderdeel van het Noordoostfriese Interreg-project Vital Rural Area is “Smart Rural Network Society”, ofwel de “Tûke Plattelâns Netwurk Mienskip”. Het dorp Burum wordt het eerste ‘slachtoffer’. Er komt een soort “digitaal dorpshuis nieuwe stijl”, waaronder een virtuele supermarkt.

Waarom Burum? In Burum zijn er vrij weinig voorzieningen, de dichtstbijzijnde winkels zitten op een paar kilometer afstand.
Het principe van de MEGAsupermarkt werkt als volgt: Mensen bestellen hun boodschappen digitaal. Een supermarkt uit een iets groter dorp verderop bezorgt de bestellingen in het dorpshuis. Het dorpshuis is geen echte winkel, maar een depot voor de boodschappen.
Ook wethouders van Dongeradeel en Dantumadeel hebben onlangs kennis genomen van dit Kollumerlandse plan en gaven aan dat zij vanaf het begin mee wilden gaan doen.
.

Praten met Burum

Op 1 december legden Marcella Jansen van de gemeente Kollumerland c.a. en ik het plan voor aan een dertigtal bewoners van Burum. We vertelden over Vital Rural Area en over het gebruik dat nu al op allerlei plaatsen in Nederland wordt gemaakt van ICT: bij Zorg-op-Afstand, bij Teleleren, bij Mantelzorg, voor het toerisme, voor Het Nieuwe Werken.

Bij de uitleg werden wij geholpen door de tekeningen van de Burumer cartoonist Donny Windsant. Daardoor hadden we het niet moeilijk. Natuurlijk waren er kritische vragen: "We ontmoeten liever levende mensen van vlees en bloed, in plaats van zo’n digitale meneer of mevrouw!" Volgens mij hadden we er adequate antwoorden op. Het gaat niet om vervanging, maar om aanvulling van goed contact; om meer, niet om minder ontmoetingen.

Wordt vervolgd!

Tekst mede verzorgd door de trainees Marja Verbeek en Jaap Drost.

Meer platteland

Vergeet niet om ook even het verslag te lezen, dat Marc Crolla schreef over de opening.
Twijzelerheide als proeftuin voor de toekomst

Meer cartoons van Donny Windsant.

Ferwerderadelers zien veel in ICT

Tussenrapportage Leefbaarheidonderzoek 

Van onze stagiair Jaap Drost kregen we de eerste resultaten binnen van zijn ondezoek naar de leefbaarheid in zijn woongemeente Ferwerderadeel, hoog in het noorden van Friesland. Jaap loopt stage bij Kabel Noord. Hij is derdejaarsstudent aan de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL). Zijn studierichting is Management, Economie en Recht (MER).

Jaap is voortvarend aan de slag gegaan. Hij heeft zich gestort op dorpshuizen, woningcorporaties, ontwikkelaars van dorpsvisies, gemeentelijke ambtenaren en wethouders. Samen met hen heeft hij een onderzoeksplan bedacht. De eerste stap was het uitdenken en verspreiden van een enquête. Inmiddels is hij al een aantal stappen verder. De vragenlijst is verdeeld over álle 3600 huishoudens in zijn gemeente. 

Jaap Drost vertelde me: "De enquêtes zijn 1 december jl. verstuurd naar alle huishoudens in de gemeente Ferwerderadiel. Afgelopen week kwamen de eerste ingevulde vragenlijsten binnen. Bijna allemaal waren ze ingevuld via de vragenlijst die ik op internet had gezet. In de voorlopige resultaten heb ik er 98 van meegenomen."

Op de vraag of ICT iets zou kunnen bijdragen aan de verbetering van de leefbaarheid binnen de gemeente antwoordde 82% positief. Zou Zorg op Afstand een verbetering van de leefbaarheid kunnen zijn? "Ja", zegt 75%. Dat vinden we een interessante uitkomst, gezien het geringe gebruik dat er tot nu toe van wordt gemaakt. 
Niet minder dan 89% van de respondenten vindt ICT een goed middel om een aantal dagen thuis te kunnen werken. 

Jaap concludeert: "De meerderheid van de inwoners van de gemeente Ferwerderadiel heeft baat heeft bij goede ICT-voorzieningen en vindt ook dat ICT een middel kan zijn om de leefbaarheid te verbeteren".

Uitkomsten die aan het denken zetten, vind ik. Het sterkt me in de overtuiging dat goede digitale infrastructuur kan bijdragen aan de kwaliteit van het leven op het platteland. Jaap, bedankt zover en ga zo door.

Meer platteland

Digitale plattelandssnelweg geopend

Virtuele opening digitaal loket

Op zaterdag 27 november 2010 was het zover. Dagen, maanden en misschien wel jaren hebben we er naar toegewerkt: de opening van het eerste Friese Virtueel Loket. Die eer was voor het diep in de Friese Wâlden verscholen liggende dorp Twijzelerheide. Het voormalige Rabobankgebouw was helemaal opnieuw ingericht als “Steunpunt”, in het kader van het plattelandsproject Minsken Meitsje in Doarp.

De burgemeester en een Bekende Twijzelerheider in gesprek met het virtueel loket. Foto: Binne-Louw Katsma

De burgemeester en een Bekende Twijzelerheider in gesprek met het virtueel loket.
Foto: Binne-Louw Katsma

Dat steunpunt gaat er samen met de mensen uit het dorp echt wat van maken. Het belangrijkste onderdeel vormen de mensen zelf, in het bijzonder de vrijwilligers van Stichting Raderwerk, die starten met de inbrengwinkel Hastommenocht. Dat is Fries voor: “Bijna voor niks”. In hetzelfde gebouw vinden we vooretaan het Virtueel Loket. Dat is een televisiescherm waarop mensen uit het dorp dienstenaanbieders zoals het gemeentehuis, een bank, een zorgverlener of een verzekeraar kunnen spreken; net alsof ze bij elkaar aan tafel zitten.


Een lange, drukke dag

Team Steunpunt Twijzelerheide. Foto Gijs van Hesteren

Team Steunpunt Twijzelerheide. Foto Gijs van Hesteren

Vrij vroeg op de zaterdagmorgen begon ik met het afgeven van een zak vol USB-sticks. Cadeautjes voor de dapperen, die zich na de feestelijke onthulling wagen achter de camera, voor een opbouwend gesprek met de baliebeambte van dienst. Het hele team van Harstommenocht stond er al in de startblokken. Daarna reed ik door naar Buitenpost, waar het gemeentehuis van Achtkarspelen nog potdicht zat. Het was zaterdag natuurlijk: weekend! Behalve de altijd actieve topambtenaar Frederieke van der Lijn was er niemand in de gelegenheid geweest  om het virtuele loket aan de baliezijde te bemensen. Als cryptotechneut en pseudoambtenaar had ik de eer om samen met haar het griezelig verlaten gemeentehuis te bevolken.

Hard werken hier in 't gemeentehuis van Achtkarspelen! Frederieke van der Lijn en ik staan mensen achter 't virtuele loket Tw'heide te woord. Frederieke beantwoordt moeilijke vragen via het virtuele loket vanuit het gemeentehuis in Buitenpost. Foto: Gijs van Hesteren

Frederieke beantwoordt de moeilijke vragen. Foto: Gijs van Hesteren

Het was al snel hard werken daar in ’t gemeentehuis! Frederieke en ik stonden om de beurt de mensen die zich in het Steunpunt meldden te woord. Dat waren er heel wat, tijdens die feestelijke opening. We hebben met zeker twintig mensen gesproken en dat ging eigenlijk heel plezierig. De internetverbinding was nog niet helemaal zo snel als we zouden willen, maar daar kunnen we aan gaan werken. Het voornaamste was dat het loket nu echt aan van start kon gaan.

Burgemeester Tjeerd van der Zwan hijst de vlag van Minsken meitsje it Doarp. Foto: Binne-Louw Katsma

Burgemeester Tjeerd van der Zwan hijst de vlag van Minsken meitsje it Doarp.
Foto: Binne-Louw Katsma

Samenwerken

Het loket kwam tot stand door eendrachtige samenwerking van een technisch consortium, bestaande uit initiatiefnemers Kabel Noord (idee, infrastructuur en innovatiemanagement) en DHV (idee en projectmanagement), onderaannemers Axtion (technische uitvoering), De Eijk (opschaling en dienstenaanbieders), NijFinster (adviesbureau voor ICT-innovaties, opschaling en dienstenaanbieders) en een grote aanjager: de gemeente Achtkarspelen. Het project is mogelijk gemaakt met cofinanciering door de Provincie Friesland, het Interregproject Vital Rural Area van de Noordoostfriese gemeenten en door woningcorporatie Thús Wonen.

We hopen, dat dit eerste loket het begin kan worden van méér. Meer digitale loketten, maar ook méér inzet van ICT, breedband en internet op het platteland. Want die dinigen zijn de échte aanvalswapen tegen de ‘plattelandsproblematiek’. Vergrijzing, braindrain, verdwijnen van winkels en dienstverleners, het zijn allemaal tekenen van de demografische Krimp. Helemaal niet erg, als je de wijde wereld weer kan binnenhalen via draadjes, kabels en glasvezels.

Over de aanloop van dit verhaal
Meer over ICT en platteland