Tagarchief: scheepvaart

Van Loenen naar Vreeland

Alles verandert. Met mijn studie aan de faculteit Sociale Wetenschappen vlotte het niet erg. Vooral het vak Statistiek plaatste mij voor grote vraagtekens. Mijn motivatie was tot het minimale teruggebracht, onder meer door het roken van teveel pretsigaretten. Gijs, onze eerstgeborene, zorgde ervoor dat alle beschikbare tijd als vanzelf aan hem besteed werd.

Boerderijtje aan Oud Over, Loenen aan de Vecht. 1982. (Foto: Inge van Hesteren)
Boerderijtje aan Oud Over, Loenen aan de Vecht. 1982. (Foto: Inge van Hesteren)

We waren verhuisd van Amersfoort naar Loenen aan de Vecht. Daar droegen kennissen uit het alternatieve circuit een al eerder door hen gekraakt boerderijtje aan ons over. Terug naar de natuur; elektriciteit en gas waren niet voorhanden. Waterleiding, die was er gelukkig wél. We leerden veel: hout hakken, koken op een kolenfornuisje, omgaan met petroleumlampen.

Lees verder Van Loenen naar Vreeland

Harry de Groot: ‘Wie schrijft die blijft’

Harry de Groot, archivaris van kust- en binnenvaart. (Foto: Gijs van Hesteren)
Harry de Groot, archivaris van kust- en binnenvaart.

Archivaris van kust- en binnenvaart

Tot mijn spijt las ik vandaag op Facebook over het overlijden van Harry de Groot. Een bijzonder mens, die het als zijn opdracht zag een periode van enorme veranderingen in de kust- en binnenvaart te documenteren. In 2019 had ik hem opgezocht voor een artikel in ‘Schuttevaer’. Ik kende hem vóór die tijd nog niet en trof in zijn woning in Vries een vlotte, ontzettend goed geïnformeerde spreker.

Lees verder Harry de Groot: ‘Wie schrijft die blijft’

Met Franse slag langs sluis en rivier

Het Canal du Nord begint bij sluis Palluel, vlakbij Arleux. Daar neem ik het roer over van schipper Bart. Hij rijdt met mijn Opel Vivaro terug naar Nederland.

Sinds de coronacrisis voer ik niet meer uitsluitend op historische zeilschepen, fietshotelboten of Amsterdamse salonboten, maar ook af en toe in de binnenvaart, met de spitsen Manna of Avenir. Een ‘spits’ is een vrachtschip dat met en lengte en breedte van 39 bij 5 meter precies past in de oude Franse kanaalsluizen. Eigenlijk verouderde schepen, maar dat zijn de sluizen ook. Voor dit scheepstype is er daarom nog altijd veel te doen. Het werk speelt zich hoofdzakelijk af in België en Noord-Frankrijk. In september voer ik met driehonderd ton kunstmest van Arleux naar Venizel, bij Soissons. Je vaart daar zonder matroos of deksman. Weinig aanspraak dus. Reden om dan maar van alles op te schrijven. 

Lees verder Met Franse slag langs sluis en rivier

Open zee-inzichten van Harlinger zeekapitein

HARLINGEN – De pandemie verhindert voorlopig een uitgebreide publiekspresentatie, zoals in 2017 bij het eerste deel. Toch besloot de Dokkumer uitgeverij Wijdemeer niet langer te wachten. Na het kloeke ‘Verborgen Zee Aanzichten’ voltooide Jaap de Jong onlangs ‘Open Zee Inzichten’. Een boek met dezelfde onderwerpen: de zee, de planeet, Jaap de Jong, maar dan anders bekeken.

De melancholie die de zeeman bevangt, overweldigd door de oneindigheid en onpeilbaarheid van de oceaan. Jaap de Jong, samen met zijn voorbeeld Slauerhoff, tijdens de presentatie van het eerste deel. (Foto: Gijs van Hesteren)

Alles staat met elkaar in verbinding; overal bestaan in de woorden van Jaap de Jong ‘onderlinge verbanden’. De zeereis is als kapstok voor bespiegelingen ‘een tijdgebonden metafoor’, schrijft hij in zijn epiloog. In de gehele tekst zet dit beeld zich voort.

Lees verder Open zee-inzichten van Harlinger zeekapitein

‘Dus lieve vrouw, wees maar niet ongerust’

Princess Dock in Hull op een ingekleurde ansichtkaart uit het begin van de vorige eeuw. (Collectie N.P. Pellenbarg)
Princess Dock in Hull op een ingekleurde ansichtkaart uit het begin van de vorige eeuw. (Collectie N.P. Pellenbarg)

Zeemansberichten uit WO I

Hoe hield een verliefde zeeman 100 jaar geleden contact met zijn geliefde? Via prentbriefkaarten. Zo ook zeeman Jan de Jong uit Harlingen, die er tussen 1912 en 1916 talloze schreef aan zijn verloofde. Meer dan een eeuw later vond kleinzoon Adri de Boer de correspondentie terug in een schoenendoos. Hij deelde de inhoud met de gepensioneerde waterstaatingenieur Nico Pellenbarg. Lees verder ‘Dus lieve vrouw, wees maar niet ongerust’

Ook vroeger werd er vaak maar wat aangeklooid

Wim Mendelts over vakmanschap van vader op zoon

KOUDUM – Totdat hij vond dat hij genoeg had geleerd, volgde Wim Mendelts een opleiding tot industrieel vormgever aan de TU Delft. Al vroeg in de jaren tachtig verloor hij zijn hart aan traditionele schepen, in het bijzonder plat- en rondbodems. Niet dat hij daar destijds nou zoveel verstand van had. Hij volgde zijn eigen pad en maakte zich de materie eigen. Met zijn scheepstimmerbedrijf ‘t Berghout in Koudum groeide hij in vijfendertig jaar uit tot één van de beste mastenmakers van het land. 

Lees verder Ook vroeger werd er vaak maar wat aangeklooid

Een leven lang knokken voor een open Compagnonsvaart

Steffen van der Werff.
Steffen van der Werff. Op de foto wil hij wel, maar alleen nadat hij zijn das heeft gestrikt. (Foto: Gijs van Hesteren)

Steffen van der Werff en de ‘Tjerk Hiddes’

GORREDIJK – Zeventig jaar lang vormden Steffen van der Werff, het motorschip ‘Tjerk Hiddes’ en de Opsterlandse Compagnonsvaart een onverbrekelijke drie-eenheid. Met de beurtdienst Gorredijk-Sneek en later met de stoomboot van Sinterklaas bepaalden zij het collectief geheugen van Gorredijk. Als jongeman had Van der Werff helemaal niet zoveel zin om te gaan varen, maar door de polio van zijn vader had hij geen keus. Inmiddels 94 jaar oud komt Van der Werff nog altijd op voor de vrije vaart op het 34 kilometer lange kanaal.  Lees verder Een leven lang knokken voor een open Compagnonsvaart

Oplevering en proefvaart landingsvaartuig D-Day

Zware boeg- en hekgolf. Schipper en persmensen genieten. (Foto: Gijs van Hesteren)
Zware boeg- en hekgolf. Schipper en persmensen genieten.
(Foto: Gijs van Hesteren)

Van de USA naar Normandië, Engeland, Nederland en weer terug

HARLINGEN – Daniel Starks in de Amerikaanse staat Wyoming is trots op zijn collectie van 120 militaire voertuigen. Hij toont deze vanaf volgend jaar aan het publiek in zijn nieuwe National Museum of Military Vehicles. Hij vond dat er ook een landingsvaartuig dat tijdens D-Day was ingezet bij hoorde. Een Brabants bedrijf kreeg de opdracht om op onderzoek uit te gaan. BAIV Maarheeze vond zo’n vaartuig uiteindelijk in het Engelse graafschap Kent. Het restauratiewerk werd gegund aan de Franeker Scheepswerf Talsma. De uitvoering van het werk vond plaats bij onderaannemer Scheepstimmerbedrijf Feith in Harlingen, onder projectleiding van E.E.S. Taxaties. Het vervolg? Via de stranden van Normandië terug naar de USA.  Lees verder Oplevering en proefvaart landingsvaartuig D-Day

Van Het Nut naar de Binnenvaartsimulator

Leren navigeren: twee eeuwen maritiem onderwijs

HARLINGEN – De Harlinger Maritieme Academie bestaat tweehonderd jaar. Het werd uitbundig gevierd, met een reünie, maar ook met de presentatie van een boek: ‘Leren navigeren, 200 jaar maritiem onderwijs in Harlingen’. Geo Arnold, achterkleinzoon van oud-leerling kapitein Jan Holstein kreeg het uitgereikt en historicus Jurjen Leinenga schreef het. 

Auteur Jur Leinenga boekstaafde tweehonderd jaar nautisch onderwijs in Harlingen. Tijdens de feestweek in mei overhandigde hij het eerste exemplaar van ‘Leren navigeren’ aan Geo Arnold (links), achterkleinzoon van kapitein Jan Holstein, oud-leerling van de School voor Wis- en Zeevaartkunde. Arnold was namens de familie nauw betrokken bij de overdracht van diens memoires aan Museum het Hannemahuis. Leinenga maakte er dankbaar gebruik van in het hoofdstuk over de jaren 1859-1878, waarin hij de nadagen van de zeilvaart beschrijft. Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel. (Foto: Gijs van Hesteren)

Jurjen Richard Leinenga (1958) studeerde geschiedenis in Groningen. Zijn proefschrift gaf hij de titel Arctische walvisvangst in de achttiende eeuw: de betekenis van Straat Davis als vangstgebied (Amsterdam, 1985). Hij werkt sinds 2013 bij de projecten Dutch Ships and Sailors en Diepere Maritieme Data. Begin 2018 legde hij de laatste hand aan het digitaliseren van monsterrollen in Noord-Nederlandse archieven en musea, waaronder die van de Harlinger waterschout.
Zijn contacten met de Maritieme Academie stammen uit deze periode. ‘Ik kom zelf uit een varende familie en ik houd van geschiedenis. Eigenlijk is er in dit vakgebied weinig aandacht voor onze varende historie. Neem de vaart op de Oostzee. Ik miste waardering voor al die mensen die keihard gewerkt hebben. Aan mijn eigen vader heb ik dit kunnen zien. Als kapitein en reder was hij altijd in de weer. Zes uur op, zes uur af.’ Lees verder Van Het Nut naar de Binnenvaartsimulator

Van Het Nut naar de Binnenvaartsimulator

Verslag van twee eeuwen maritiem onderwijs

HARLINGEN – De Harlinger Maritieme Academie bestaat tweehonderd jaar. Het werd uitbundig gevierd, met een reünie, maar ook met de presentatie van een boek: ‘Leren navigeren, 200 jaar maritiem onderwijs in Harlingen’. Geo Arnold, achterkleinzoon van oud-leerling kapitein Jan Holstein kreeg het op 24 mei uitgereikt en historicus Jurjen Leinenga schreef het. Een gesprek met de auteur.

Auteur Jur Leinenga overhandigde het eerste exemplaar van 'Leren navigeren' aan Geo Arnold (links), achterkleinzoon van kapitein Jan Holstein. Holstein was oud-leerling van de School voor Wis- en Zeevaartkunde en namens de familie nauw betrokken bij de overdracht van diens memoires aan Museum het Hannemahuis. Leinenga maakte er dankbaar gebruik van in het hoofdstuk over de jaren 1859-1878, waarin hij de nadagen van de zeilvaart beschrijft. (Foto: Gijs van Hesteren)
Auteur Jur Leinenga overhandigde het eerste exemplaar van ‘Leren navigeren’ aan Geo Arnold (links), achterkleinzoon van kapitein Jan Holstein. 
(Foto: Gijs van Hesteren)

Jurjen Richard Leinenga (1958) studeerde geschiedenis in Groningen. Zijn proefschrift gaf hij de titel Arctische walvisvangst in de achttiende eeuw: de betekenis van Straat Davis als vangstgebied (Amsterdam, 1985). Hij werkt sinds 2013 bij de projecten Dutch Ships and Sailors en Diepere Maritieme Data. Begin 2018 legde hij de laatste hand aan het digitaliseren van monsterrollen in Noord-Nederlandse archieven en musea, waaronder die van de Harlinger waterschout.
Zijn contacten met de Maritieme Academie stammen uit deze periode. ‘Ik kom zelf uit een varende familie en ik houd van geschiedenis. Eigenlijk is er in dit vakgebied weinig aandacht voor onze varende historie. Neem de vaart op de Oostzee. Ik miste waardering voor al die mensen die keihard gewerkt hebben. Aan mijn eigen vader heb ik dit kunnen zien. Als kapitein en reder was hij altijd in de weer. Zes uur op, zes uur af.’  Lees verder Van Het Nut naar de Binnenvaartsimulator