De Harlinger
Het is misschien riskant om als import-Harlinger je mening te geven. Ik waag me er toch maar aan. Misschien mag het, na dertig jaar in Harlingen. En dit is de stad die voor de tweede helft van mijn – en ons – leven heel veel betekend heeft. De zeilvaart bracht ons naar dit noordelijke stadje. We gaan er nooit meer weg.
Onafhankelijkheid, dat is belangrijk voor Harlingers. Daarom horen ze volgens henzelf niet bij Friesland. ‘Dit is een voorstad van Londen’, zeggen ze, verwijzend naar de veerdienst op Londen die tot ver in de twintigste eeuw dienst deed.
Tegelijkertijd lijden ze aan een minderwaardigheidscomplex. ‘Het was nooit wat en het zal ook nooit wat worden.’ Meindert Schroor gaf dit verschijnsel mooi aan in een interview dat ik hem ooit afnam voor de Harlinger Courant.
Lees het interview met Meindert Schroor op mijn website.
Begin negentiende eeuw, na de Franse oorlogen, verzeilde Friesland bijna 140 jaar lang in een economisch niemandsland. Velen emigreerden en de mensen met de minste durf bleven achter. Daarom is het leven hier wel eens wat gezapig, wat sloom en men kijkt graag terug naar de goeie ouwe tijd.
Het minderwaardigheidscomplex staat in een bijzondere tegenstelling tot het ruige, avontuurlijke volk dat vaart in de koopvaardij, de vissersvloot, de historische zeilvaart. En het hart van de stedeling opent zich te allen tijde voor deze kant van de stad.
De stad is gevormd door de diffuse relatie tussen zee en land. Soms leek de zee op land, het land op zee. De grens tussen Waddenzee en Friesland was niet altijd zo strak omlijnd. Harlingen lag in een uithoek van het land, maar met de toegangspoort tot wat eeuwenlang de beste snelweg was: de Zuiderzee en de zeearmen naar de Noordzee. De Harlinger is soms een eilander: laat ons nou maar met rust. In zijn – of haar – hart is hij of zij een kosmopoliet. Geen enkel probleem, om in de zestiende eeuw Joodse, Vlaamse of Portugese immigranten op te nemen.
Een ‘ouweseun’ is goedlachs, al gaat de wat ruwe humor soms ten koste van een ander. Het hart ligt nu eenmaal op de tong. Maar Harlingers zijn ook solidair, hartelijk, open, vergevensgezind. Daarom voelt bijna alle import zich snel thuis, en terecht. Gezellig: zet je samen met de Harlingers af tegen de Friezen. Om te beginnen tegen de Klokkendieven, de Franekers.