DEN HELDER – LAUWERSOOG – Elders in dit weblog beschrijft wethouder Maria le Roy de plannen van haar gemeente met de verzelfstandiging van het havenbedrijf. Sommige noordelijke havens hebben een dergelijk traject al doorgemaakt. Officiële berichten maken melding van groei en voorspoed, maar lokale politici plaatsen er kanttekeningen bij. Zij noemen valkuilen zoals boedelverdeling, organisatie en regionalisme.

Den Helder

Port of Den Helder is sinds 2013 zelfstandig. Michiel Wouters van de coalitiefractie Behoorlijk Bestuur heeft de nodige vragen bij het hele proces. “Laat ik voorop stellen dat ik het eens ben met verzelfstandiging in Den Helder. Een bedrijf dat voor elk wissewasje naar de gemeenteraad moet is niet slagvaardig. Maar de beloften zijn nog lang niet ingelost. Het is volgens ons misgegaan bij de boedelverdeling. Het havenbedrijf is niet solvabel genoeg en vraagt aan de raad alsnog om financiële garantstellingen. Die staat nu echter politiek buitenspel. We hebben de democratische controle in moeten leveren.
De partijen ter rechterzijde vinden het allemaal prachtig, hoe meer privatisering hoe beter. Links is aanzienlijk minder enthousiast. Wij zijn echter een middenpartij en kijken naar de feiten. Naar wat we het beste vinden voor de stad. De voordelen komen nog niet uit de verf. We hadden deze stap beter moeten voorbereiden.”

Lauwersoog

Haven Lauwersoog heet het verzelfstandigde bedrijf van aandeelhouders Dongeradeel, De Marne en de Visafslag Lauwersoog. Naar aanleiding van meningsverschillen over het te volgen beleid – nadruk op visserij of op toerisme – stapte in 2013 de toenmalige directeur Wim Woudstra op.
Martinus Hiemstra van coalitiepartij CDA in Dongeradeel onderschrijft het in Den Helder gesignaleerde verlies aan democratische controle. “Het is een moeizaam gebeuren,” zegt hij. “Als raad mogen we wél goedkeuren dat er geld bij moet, maar verder hebben we weinig of geen directe invloed op het beleid. Via de wethouder misschien, die in de Raad van Commissarissen zit. Maar de wethouders hebben andere belangen dan wij raadsleden.”
De tegenstelling tussen Friesland en Groningen speelt in het grensgebied tussen de twee provincies nog altijd een rol.
“De Friese belangen zijn door de vorige wethouder van de Marne op afstand gezet. Hij heeft nogal veel moeite gedaan om het havenbedrijf naar Groningen te trekken. Recreatie, toerisme, dat moest het worden. Er is nog niet veel van te merken.”

In de gemeente De Marne vindt Johan van der Vis, fractievoorzitter van oppositiepartij VVD, de verzelfstandiging van Haven Lauwersoog goed én slecht. “Goed, omdat we niet meer garant hoeven te staan voor eventuele tekorten. Slecht, omdat het bedrijf verkeerd is opgezet. De aandeelhouders hebben wethouders naar voren geschoven als commissaris. Dit heeft averechts gewerkt. Het werd een vechtpartij die twee van hen de kop heeft gekost. Een Raad van Commissarissen moet onafhankelijk zijn. We zitten nu in rustiger vaarwater, maar ondanks toezeggingen is dat nog steeds niet het geval.”