Tagarchief: toekomst

Kleine visserij in Porto

Harlinger Courant, Persoonlijk, Scheepvaart, , , , , ,

Dit artikel is gepubliceerd in de Harlinger Courant van 2 juni 2015.

PORTO – De Portugese havenplaats Porto staat bekend als de stad van de port en van de negentiende-eeuwse boogbrug over de Douro. De brug is ontworpen door de man van de Eifeltoren in Parijs, Gustav Eifel. Kernwoorden voor Porto zijn geschiedenis, toerisme en architectuur. Het is een universiteitsstad en een brandpunt van creativiteit. Echter, degenen die verder kijken dan de oppervlakte, merken al snel dat het dagelijkse leven voor veel van de bewoners niet gemakkelijk is.

Tekst en foto’s: © Festina Lente, Gijs en Inge van Hesteren

Gaia, Porto. © Festina Lente, Inge van Hesteren 2014
Armando Coutinho

In het straatbeeld vallen zij op: de daklozen en bedelaars. Een trap hoger op de sociale ladder de tientallen mensen met kraampjes waar kastanjes geroosterd worden. En achter de toeristische façade van het Unesco Werelderfgoed gaan uitgestrekte verarmde stadswijken schuil, leegstand en raamloze fabrieksgebouwen. Een deel van het erfgoed van Portugal is het eten van vis, maar ook in de visserij is het geen rozegeur en maneschijn.   Lees verder Kleine visserij in Porto →

Uitkoop garnalenvisserij: snel of langzaam

Harlinger Courant, Politiek, Scheepvaart, Schuttevaer, , , , , , , ,
Barbara Holierhoek 009a-850t
Barbara Holierhoek, voorzitter van de garnalenvisserijverenigingen ‘Ons Belang’ (Harlingen) en ‘Hulp in Nood’ (Zoutkamp).

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in de Harlinger Courant van 11 november 2014.

HARLINGEN – Tijdens de conferentie van het Waddenfonds in de Grote Kerk te Harlingen had Lenze Hofstee, voorzitter van Stichting Wad, een droom: wat hem betreft werd de complete garnalenvisserij op het Wad uitgekocht. Barbara Holierhoek, voorzitter van onder andere visserijorganisatie ‘Ons Belang’, heeft er kanttekeningen bij en visserman Simon Koornstra denkt dat de sector op de goede weg is, samen met de overheid en de NGO’s.

Tekst & Foto’s: Festina Lente, Gijs & Inge van Hesteren

Lenze Hofstee van Stichting Wad gaat het allemaal lang niet snel genoeg. Samen met vijf anderen mocht hij de voor hem ideale situatie beschrijven. “Als ik de 100 miljoen ter beschikking zou krijgen die nu nog in het Waddenfonds zit, dan zou ik de helft uitgeven aan de volledige uitkoop van de garnalenvisserij. De garnalenvisserij ruïneerde de bodem van de geulen, door honderden jaren lang, met tientallen schepen, dag in, dag uit de bodem kaal te scheren. Zo geven we het Wad terug aan de zeenatuur. Het uitkoopgeld komt ten goede aan de uitgekochte vissers en dus aan de lokale samenleving, vrij voor nieuwe activiteiten.”

“Het is wel een beetje jammer, dit verhaal,” reageert Barbara Holierhoek desgevraagd. “We kennen Lenze Hofstee’s standpunt goed. Hij zit met ons om de tafel in de Waddencoalitie en daar vertelt hij dit regelmatig. Het staat hem vrij om zijn mening te geven, natuurlijk. Dat hij dat doet voor een zaal vol beleidsmakers, tja. Die mensen zijn gelukkig verstandig genoeg om zich een eigen mening te vormen, mogen we aannemen.”   Lees verder Uitkoop garnalenvisserij: snel of langzaam →

Toekomst Wadden: redding komt van wetenschap

Innovatie, Persoonlijk, Politiek, , , , ,

Van Dieren juicht einde waddenmantra’s toe

Dit blog werd op 30 december 2014 geplaatst in de Harlinger Courant.

LEEUWARDEN – Voor haar dertiende symposium koos de Waddenacademie het thema ‘Wadden Sea Research’, Waddenonderzoek. Toonzetter van de conferentie was de Terschellinger Wouter van Dieren, erkend verdediger van duurzame oplossingen voor economische en ecologische problemen. Temidden van een geleerd gezelschap bepleitte hij een hoofdrol voor de wetenschap. Het is volgens hem de enige manier om de patstellingen te doorbreken.

Waddenacademie-strand 007-au-850t

Nog niet eens zo heel lang geleden was er met betrekking tot de Waddenzee maar één mantra: ‘handen af’. Het streven naar duurzame bescherming had vooral geleid tot economische en ecologische stagnatie. Van Dieren: “Verstarring bij politiek en wetenschap, aan het begin van het vorige decennium. Pas nadat de wetenschap terugkeerde naar het podium ontstond er een win-winsituatie. Clubs als de Waddenvereniging en onderzoeksinstituten als het NIOZ, Imares lieten de alarmbellen afgaan, de NAM moedigde een herziening van het Waddenbeleid aan, het Waddenfonds financierde talloze projecten en de Waddenacademie ondersteunde de samenwerking tussen de wetenschappers.”

Harde noodzaak, vond Van Dieren. Hoezo ‘handen af’? Zo werkt het niet in Nederland, een land dat is gevormd door mensenhand. Zelfs een woest natuurgebied als de Waddenzee wordt al sinds acht eeuwen actief gereguleerd. Dit nieuwe Waddenmanagement heeft wél onderbouwing nodig. Vandaar die nadruk op het wetenschappelijk onderzoek. Voor een internationaal samengestelde zaal vol met beschaafde, beleefde wetenschappers was het een open deur. Over het belang ervan waren allen het eens.   Lees verder Toekomst Wadden: redding komt van wetenschap →

Verandering en het platteland

Column, Innovatie, Platteland, Politiek, , , , , , ,
Medialab Ameland. Kunstenares Astrid Nobel kadert de open ruimte van het Amelander buitengebied. Foto Festina Lente, Inge van Hesteren
Medialab Ameland. Kunstenares Astrid Nobel kadert de open ruimte van het Amelander buitengebied. Foto Festina Lente, Inge van Hesteren

Onlangs schreef ik over de invloed van technologische veranderingen. Dergelijke processen verlopen soms geleidelijk, maar goed beschouwd zijn er in de wereldgeschiedenis meerdere schoksgewijze omwentelingen aan te wijzen. Hier ga ik het hebben over de betekenis van technologische revoluties voor plattelandsregio’s. Waarom gaat dit rurale regio’s aan? Kunnen deze niet eenvoudig doorgaan op wijze die zij gewend zijn? Waarom zouden ze zich niet afwachtend opstellen?

Tekst en foto’s: © Festina Lente, Gijs en Inge van Hesteren

Open houding nodig?

Jazeker, een open houding ten aanzien van deze helaas onvoorspelbare toekomstige ontwikkelingen is van groot belang. Het verschil tussen stad en platteland speelt hierin een belangrijke rol. In stedelijke gebieden is men gewend aan snelle veranderingen en er is een groot reservoir beschikbaar aan kennis, ervaring en arbeidskracht. Men zal er vaak adequaat reageren op ingrijpende veranderingen als deze. In rurale gebieden ligt dat anders. Het leven verloopt er langs wegen der geleidelijkheid, verandering wordt wantrouwend bekeken, kennisinstellingen zijn veraf. De omvang van de beroepsbevolking is kleiner dan in de stad en economische activiteit richt zich op dienstverlening in eigen kring, of op de agrarische sector. De perceptie van en de reactie op digitale ontwikkelingen zal tussen stad en platteland snel divergeren. Is daardoor juist niet een extra inspanning nodig vergeleken bij een stedelijke regio? De conclusie kan alleen maar bevestigend zijn.

Slow versus fast society

De hamvraag is: kan je het je wel veroorloven om achter te blijven? Een keuze zal gemaakt moeten worden. Willen inwoners van rurale gebieden een toekomst voor hun regio van ‘slow economy, slow society’? Misschien is het goed zoals het is. Kies dan niet voor een al te proactieve houding ten aanzien van deze digitale revolutie. Op zich is er niets mis mee. Een groot deel van de aantrekkingskracht van een perifere plattelandsregio ligt juist in deze eigenschappen.

Anderzijds, misschien willen de plattelandsbewoners meer dan dat. Denk aan werk voor de volgende generatie, een actieve middenstand, een hoog opleidingsniveau, een hoger inkomensniveau, een aandeel in de revolutionaire stappen die het mensdom zal gaan zetten in het digitale domein. Meedoen…  Lees verder Verandering en het platteland →

Wereldgeschiedenis: schoksgewijs veranderen

Column, Innovatie, Platteland, Politiek, , , , , , , ,

Onlangs schreef ik een adviesrapport voor een samenwerkingsverband van lokale overheden. Drie centrale gedachten: technologie helpt de mens vooruit, deze vooruitgang is meetbaar in ‘disruptieve’ stappen, en we zitten middenin de meest recente stap.

IMG_1247uaTechnologie helpt de mens vooruit

Sinds enkele decennia vindt er een ingrijpende digitale revolutie plaats, die leidt tot grote wereldwijde en lokale veranderingen. Deze revolutie is vergelijkbaar met andere kantelpunten van de menselijke beschaving. Bijvoorbeeld met de transitie van een jagende, zwervende bevolking naar een sedentaire, zo’n tienduizend jaar geleden, met de uitvinding van het schrift, zo’n vijfduizend jaar geleden, of met de uitvinding van de stoommachine en de aansluitende industriële revolutie van de achttiende en negentiende eeuw. Het zijn omwentelingen als deze die de grootste veranderingen hebben veroorzaakt in de manier waarop de samenleving zich organiseert en hoe mensen met elkaar omgaan, communiceren, handelen. Veranderingen, die ook in dit geval weer veel groter zullen zijn dan de meeste mensen zich vandaag realiseren.

Tekst en foto’s: © Festina Lente, Gijs en Inge van Hesteren

Van mammoetjager tot communicatiesamenleving

Van jagen naar landbouw

Even terugkijken naar de bovengenoemde voorbeelden. Ten eerste de gevolgen van de omslag van een samenleving van nomadische jagers en verzamelaars naar een landbouwsamenleving. Vanaf dat moment was het mogelijk geworden om veel grotere bevolkingsaantallen van voldoende voedsel te voorzien. De wereldbevolking maakte een groeispurt door en de eerste steden ontstonden. Bepaalde bevolkingsgroepen konden worden vrijgesteld van voedselproductie. Ze kregen de mogelijkheid zich bezig te houden met de levering van diensten (onderwijs, gezondheidszorg, openbaar bestuur), of met de productie van gebruiksvoorwerpen, gereedschappen, wapens en  onderkomens.  Lees verder Wereldgeschiedenis: schoksgewijs veranderen →

Crowdsourcing: 350 auteurs schrijven gezamenlijk boek

Innovatie, , , , ,

Voorkant boekVan de persgroep van Our Common Future 2.0 ontving ik bijgaand persbericht, of nee, oproep. Omdat ik uitgebreid heb meegeschreven aan het hoofdstuk Toerisme (de paragraaf over Toerisme en Politiek is van mijn hand;  daarover een andere keer meer) geef ik het hier graag door.

Ruim 350 mensen hebben in de periode september 2010 tot maart 2011 samengewerkt aan het unieke project ‘Our Common Future 2.0’ (OCF 2.0). Het resultaat van dit crowdsourcingsproject wordt op 20 mei a.s. tijdens de OCF-conferentie in Arnhem gepresenteerd (www.ocfconferentie.nl ). Naast een populair geschreven boek worden 19 deelrapporten gepresenteerd. Het boek met een kanariegele kaft en barcode met daarop de titel Duurzaam, Denken en Doen is een open uitnodiging aan iedereen die met duurzaamheid aan de slag wil. De inhoud is een inspiratiebron waaraan de lezer zich kan laven en waar hij/zij zich door kan laten inspireren. De 350 co-auteurs roepen al hun relaties en de media in ons land op om deze boodschap zo groot mogelijk te verspreiden. Doet u mee?

Logo OCF2Hoe is het project ontstaan

De initiatiefnemer van dit project is Jan Jonker, inmiddels hoogleraar Duurzaam Ondernemen aan de Radboud Universiteit (Nijmegen) en nummer 45 in de duurzame Top 100 van Trouw. In 2012 is het 25 jaar geleden dat de VN, onder leiding van mevrouw Gro Harlem Brundtland het boek Our Common Future presenteerde. Sinds 1987 is er veel gebeurd op het terrein van duurzaamheid. Dit onderwerp is in steeds meer geledingen van de maatschappij doorgedrongen. Jan Jonker was gefascineerd door deze uitgave en de maatschappelijke discussie. Hij heeft in de afgelopen jaren met vele uiteenlopende contacten, zoals studenten, bedrijven en collega’s gesprekken over duurzaamheid gevoerd. Steeds kwam weer de behoefte naar voren om te komen tot aangepaste vergezichten, handelingsperspectieven én een concrete oproep tot actie.

Duurzaamheid staat anno 2011 breed in de belangstelling. Het is in 2012 vijfentwintig jaar geleden dat de commissie Brundtland haar duurzame visies met de wereld deelde. Daarom vond Jan het juist nu een inspirerend experiment om deze vraag eens niet alleen aan wetenschappers voor te leggen, maar juist breed maatschappelijk te bevragen. Daarmee initieerde hij het crowdsourcingsproject OCF 2.0. Lees verder Crowdsourcing: 350 auteurs schrijven gezamenlijk boek →

Event Our Common Future 2.0 op 20 mei

Innovatie, Politiek, , , , , ,

Congres met boekpresentatie, debatten, politici, workshops

De lancering van het OCF 2.0 boek begint in zicht te komen. Ruim zes maanden heeft een groep van enkele honderden schrijvers eraan gewerkt. Een crowdsourcingproject als geen ander. Uw blogschrijver mocht er een bescheiden bijdrage aan leveren. Daarover een andere keer.

Het boek heet “Duurzaam, Denken en Doen” en zal worden uitgereikt aan zowel de nieuwe en oude garde van het duurzaamheidsdenken. Sprekers variëren van oudpremier Ruud Lubbers tot Mette te Velde, oprichter van Strawberry Earth. Voor de volledige sprekerslijst klik hier.

Jan Jonker nodigt uit

Ik citeer Jan Jonker, initiatiefnemer en de grote motor achter OCF 2.0:

Op 20 mei vindt in Arnhem een groots opgezet event plaats. Plenaire sessie, politiek debat en ruim 25 workshops. Kosten 25 euro (zonder boek) maar wel lunch en borrel inbegrepen; 35 euro met boek. Aanmelden kan via: www.ocfconferentie.nl . Kom zelf natuurlijk en neem iemand (of liefst een paar iemanden) mee. We krijgen volle bak. Kan je echt toch niet maar wil je wel het boek: bestel het dan hier.

Kortom: meld je aan, vertel het je buren, collega’s en anderen, neem iemand mee. Dit mag je niet missen! OCF 2.0 = het Duurzaamheidsevent van 2011.

Dank je wel.
Jan Jonker, initiator OCF 2.0

Tot zover Jan Jonker.  Het spreekt vanzelf dat jullie mij daar ook zullen aantreffen. Ga je mee?

Voor recent nieuws over de themagroep Toerisme lees ook het weblog van Inge van Hesteren:
http://chekafotoblog.blogspot.com/2011/03/grontmij-kijkt-vooruit-met-beerze.html

The Internet of Humanity

Persoonlijk, vkblog, , , , , ,

Al op 13 januari gunde Max Vijftigsschild mij de primeur. De directeur van de Friese Internetacademie kwam ik tegen tijdens het symposium van het Friese innovatiefonds Fryslân Fernijt. In dank heb ik me beperkt tot een enkele tweet, want tenslotte ben ik slechts een amateurjournalist. Op 12 januari miniblogde ik: “De internettende wasmachine van de Friese Internetacademie is intussen een feit.”

Internettende wasmachine

De primeur was voor mij, omdat de innovatieafdeling van het Dokkumer Kabel Noord een klein bijrolletje heeft kunnen spelen. Dankzij de Powerlineadapters die we over hadden van het IPTV-project Gamenations kon de proefmachine snel en gemakkelijk gekoppeld worden aan het internet.

Daarna was het even stil, totdat Vijftigschild een persbericht verzond. Het nieuws over de uitvinding werd deze week opgepikt door de Leeuwarder Courant en Omrop Fryslân, zie onderaan dit bericht. Vijftigschild zelf zegt hierover: “Het idee van een slimme wasmachine is al drie jaar oud. Dit semester diende zich een afstudeerder aan, Jorrit Praamsma. Hij wilde het project graag uitvoeren. Het is gerealiseerd met open source hardware en software. De basisgedachte is ketenomkering. Het energiebedrijf zet de wasmachine aan op het moment dat de energieprijs laag is.”

In deze tijd van Smart Grids en het Internet of Things ligt een zelfdenkende en internettende wasmachine voor de hand. Vijftigschild zelf spreekt over Web 3.0.

Onderweg naar morgen

Helemaal geen gekke gedachte, vind ik. We begonnen met Web 1.0, het Internet van de Techneuten. Daarna ontstond Web 2.0, het Internet of People. Via Internet of Things voorzie ik dat er over een jaar of dertig een Internet of Humanity is ontstaan. Wij zullen desgewenst een USB-stick in ons oor steken. Daarmee staan wij in permanente verbinding met het web. Van tijd tot tijd zal ons individuele bewustzijn deel uitmaken van een overstijgend, wereldwijd en gemeenschappelijk bewustzijn. De som van 1 + 1 zal meer zijn dan 2.

Het is duidelijk dat we in een tijdperk van overgang leven. Deze maatschappelijke transitie is minstens zo ingrijpend als de overgang van een jagend naar een sedentair bestaan, de uitvinding van het schrift of de industriële revolutie.

Het nieuwsbericht van Omrop Fryslân:

Van Knipsels innovatienieuws

Mijlpaal voor Our Common Future 2.0

Innovatie, Persoonlijk, Politiek, vkblog, , , ,

Sneeuwinfarct symboliseert toekomstbeeld

Nijmegen. Enkele honderden mensen hadden zich aangemeld voor de eindejaarsbijeenkomst van ‘Our Common Future 2.0’. Het belangrijkste deel van de klus zat er op en dat gingen ze vieren met een borrel. Samen hadden zij het eerste ruwe concept voor het eindrapport van ‘OCF2’ geschreven. Met bloed, zweet en tranen.

Het mocht echter niet zo zijn. De collegezaal van de Nijmeegse universiteit leek angstig leeg. Onder andere via e-mail en de timeline van Twitter was het in de loop van de ochtend al merkbaar. We zagen meldingen voorbijkomen als: “Laat eindbijeenkomst OCF2 toch maar aan me voorbijgaan. Treinverkeer ligt nu al op z’n gat, wordt vast alleen maar erger. Wel jammer!” en “We waren heel dapper, maar zijn toch maar weer omgekeerd… Heel lang gedaan over de eerste kilometers, wordt niks zo. We balen!” en “Succes met de slotconferentie. Ben er vanwege het weer niet bij. Volg het op Twitter”.

Door sneeuwoverlast gedecimeerde collegebanken. Foto: Festina Lente, Inge van Hesteren 2010

Door sneeuwoverlast gedecimeerde collegebanken. Foto: © Festina Lente, Inge van Hesteren 2010


Precies op de dag van deze duurzaamheidsmijlpaal beleefde Nederland één van de grootste verkeersinfarcten van het afgelopen decennium. Misschien had dat wel een diepere betekenis, aldus mijn themagroepsgenoot Remco Timmermans: “Deze ongewone hoeveelheid sneeuw tijdens OCF2 is een teken! We moeten hard werken aan een duurzame toekomst!”
Lees verder Mijlpaal voor Our Common Future 2.0 →

Duurzame Toekomstvisie voor Nederland

Persoonlijk, Politiek, vkblog, , ,

Een officieel persbericht verscheen over Our Common Future 2.0, dat ik hier graag weergeef. Tweemaal eerder schreef ik in dit weblog al over dit crowdsourcingproject. Die berichten zijn hier te vinden.

Den Haag. Op 7 September in Den Haag was de kick-off van Our Common Future 2.0 (OCF 2.0) met ruim 300 aanwezigen. Jan Jonker, Universiteit hoofddocent van de Radboud Universiteit en initiatiefnemer van het project, sprak de zaal toe: ‘In 1987 verscheen het UN Brundtland Report, ‘Our Common Future’, geschreven door 1200 mensen in 900 dagen. Het rapport beschrijft voor het eerst dé duurzame thema’s van de toekomst en heeft een ongelofelijke reeks aan reacties teweeggebracht. Nu – bijna 25 jaar later en wijzer- gaan we dit over doen!’ Our Common Future 2.0 is gestart!

OCF 2.0 is een uniek project met ruim 400 schrijvers, prominenten en bedrijven die aankomende 10 weken op een unieke manier samenwerken aan een innovatieve en duurzame toekomst visie van Nederland. Elk met hun eigen expertise en drijfveer zijn de ‘OCF-ers’ verdeeld over negentien actuele thema’s die ons allen aangaan en waarover zij verschillende deelrapporten – ‘Roadmaps for Our Future Society’ schrijven. Zo komen niet alleen onderwerpen als Werk, Mobiliteit en Zorg aan de orde, maar ook zaken als Sociale Media, Spiritualiteit en Leiderschap.

Op 17 December 2010 zullen de teams hun uitkomsten aan elkaar en de Nederlandse media presenteren op de Radboud Universiteit. Deze dag wordt uiteraard met een feestelijk borrel afgesloten.

De gebundelde deelrapporten worden gepresenteerd op een grootschalige eindconferentie in Mei 2011 in Nederland. Op deze manier wil OCF 2.0 uiting geven aan hun toekomstideeën en de discussie starten met overheid en bedrijfsleven over concrete duurzame oplossingen

Dat het project als zeer inspirerend en uniek wordt ervaren blijkt ook uit de interesse vanuit verschillende hoeken van Nederland. Bekende organisaties en bedrijven zoals Hyves, de ANWB, Arcadis en Vitae hebben zich aan de thema’s verbonden als partner. Het project wordt ook gesteund door visionairs zoals Peter Bakker (directeur TNT), Bas Kortman (Rector Magnificus RU), Michaela Hoogenboom & Gabe van Wijk (VN Jongerenvertegenwoordigers) en Ruud Koornstra (Tendris).

Dit inspirerende project is te volgen op www.ourcommonfuture.nl en via web 2.0 (op Twitter o.a. OCF2, verder op Hyves, Facebook, Vimeo).

Voor meer informatie over, en interviews met, het OCF team, de ambassadeurs en de deelnemers: Lavinia Warnars (media liason OCF 2.0):

Our Common Future 2.0
Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
PO Box 9108 – 6500 HK Nijmegen
024-3611843
www.ourcommonfuture.nl
media@ourcommonfuture.nl.

Eerdere postings over OCF2 in dit blog