Tagarchief: toekomst

Our Common Future 2.0 – Toerisme in 2035

Tweede sessie Thema Toerisme

Hoofdkantoor Grontmij, De Bilt. Licht teleurgesteld door de zeer lage opkomst zijn we met ons zevenen toch vol goede moed begonnen aan onze tweede bijeenkomst. We hoopten hier spijkers met koppen te kunnen slaan en dat is gelukt.

Het praatte gemakkelijk in zo’n kleine groep. We hebben rekening gehouden met alles wat tijdens de eerste sessie op 7 september is besproken. Dat was zeer uitgebreid genotuleerd door Moniek van Daal. Erg prettig, het gaf veel houvast.

Natuurlijk was het best ingewikkeld om met zoveel achtergronden en vanuit zoveel visies te komen tot een voor allen aanvaardbare thematiek. Aan het eind waren we eruit en zelfs konden we een aantalvan de belangrijkste taken verdelen.

Volgende week vrijdag zullen we per subthema een beknopte powerpoint aan elkaar presenteren. Die documenten worden het uitgangspunt voor het uiteindelijke hondertal pagina’s dat we midden december moeten aanleveren. We zien elkaar dus over precies een week weer.

Herkansing; we hopen natuurlijk dat in elk geval de mensen die aangaven dat ze verhinderd waren erbij kunnen zijn en wie weet: degenen die niets hebben laten horen. Ook zij zijn nog steeds welkom!

Zie alle foto’s op http://ocftoerisme.hyves.nl/fotos/?autoOpenAlbumId=0

Inspiratie voor Gemeenschappelijke Toekomst

Our Common Future 2.0, op zoek naar de stip aan de horizon.

Dinsdag jongstleden was ik in Den Haag. De eerste bijeenkomst van ‘Our Common Future 2.0‘ had niet minder dan driehonderdvijftig mensen naar het Esperantoplein gelokt. Vele tientallen anderen hadden bovendien aangegeven dat ze verhinderd waren, maar toch héél erg graag meededen. Bij voorbaat een succes, dit project OCF 2.0 Roadmaps for our Common Future. Het is een crowdsourcingproject dat streeft naar "een nieuwe, uitdagende en duurzame visie op de maatschappij van morgen".

Het was Duurzame Dinsdag en het was druk, erg druk. Vlak voor de eerste plenaire ronde sprak ik even met Jan Jonker. Hij is degene die het initiatief nam voor dit project. Jonker had zich laten inspireren door het beroemde rapport, dat in 1987 was uitgebracht door de World Commission on Environment and Development (WCED), onder leiding van voorzitter Gro Brundtland, de toenmalige Noorse premier. Het was de eerste keer dat een boek simultaan werd geschreven door een grote groep mensen, maar ook de eerste keer dat het begrip ‘sustainability’ werd gebruikt. Later zijn we dat in Nederland ‘duurzaamheid’ gaan noemen.

Duurzaamheid

Jonker: “Het is moeilijk om de invloed van dat rapport te onderschatten. De conclusies staan ook nu, bijna een kwarteeuw later, nog steeds als een huis. Het rapport was het eerste, dat opriep tot duurzame ontwikkeling in een wereld, die gekenmerkt werd door armoede enerzijds en verspilling anderzijds. Helaas, sindsdien is het probleem helderder geworden, maar voor de belangrijkste mondiale problemen zijn nog lang geen afdoende oplossingen in zicht.”

Jan Jonker, universitair hoofddocent bij de opleiding Bedrijfskunde van de Radboud Universiteit Nijmegen, is net als ik al wat grijzer aan de slapen, maar net als ik probeert hij op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen. De thema’s van Our Common Future hebben hun actualiteit niet verloren. Internet en social media maken nu dingen mogelijk, die niemand in 1987 nog kon bedenken. Zoveel meer thema’s zou je bij de horens kunnen vatten. Hij begon een campagne via onder andere Twitter, LinkedIn en e-mail. Zijn doel was het om een tweehondertal mensen om zich heen te scharen. Zij zouden een hedendaagse versie moeten gaan samenstellen van het Brundtlandrapport.

“De belangstelling was vele malen groter dan ik had verwacht!”, stelde hij tijdens zijn openingstoespraak. “Bij vierhonderd deelnemers hebben we een lijn moeten trekken. Zij zullen het moeten gaan doen. Zij gaan een boek schrijven. Niet van papier, maar digitaal. Met ons allen gaan we een andere toekomst schetsen, zoals wij die zien. We gaan op zoek naar de inspiratie die onze gemeenschappelijke toekomst zin moet geven. We gaan op zoek naar die stip aan de horizon, die ons zal motiveren!”

Subthema’s

Daarna verdeelde het grote gezelschap zich in negentien subgroepen. Je kon het zo gek niet bedenken: alle hedendaagse thema’s waren in het voortraject uitgekristalliseerd. Om er een paar te noemen: werk, leren, spiritualiteit, zorg, toerisme, leiderschap, afval, bestuur, sociale media. Ik moet zeggen, het voelde aan alsof we de Bijbel gingen herschrijven, zo veelomvattend was de thematiek.

Mijn eigen werkgroep, die voor het subthema ‘Toerisme’, begaf zich naar de galmende derde verdieping van het architectonisch interessante gebouw van Architectenbureau KOW. Alleen al ons thema was zo complex, dat we na drie uur vergaderen nog niet verder waren dan een eerste begin. Geen wonder: de achtergrond en de agenda van de aanwezigen waren uiterst verschillend. Velen waren overigens absolute deskundigen op het beleidsterrein.

Aan zoveel jaren doorleren kon ik niet tippen. Voorzover ik al voor iets zinnigs heb doorgeleerd, is het niet toerisme. Maar mezelf zie ik toch wel als een ervaringsdeskundige, met twintig jaar als professioneel passagierszeilschipper en verkapt reisleider achter de rug. In elk geval denk ik te weten wat toeristen zoeken. Aandacht, beleving en betrokkenheid, toch?

Dat gevoel van mij sloot mooi aan op de beste opmerking van de middag, die werd gemaakt door themagenoot Bertus van der Tuuk: “Toerisme? Het is de ‘eenzame menigte’, die zich massaal verplaatst, op zoek naar authenticiteit. Daar zit de kern!”


Het echte werk begint nu pas: hoe gaan we dat boek schrijven? Volg het proces via http://www.ourcommonfuture.nl/

Voor wie nog mee wil doen: Sietse Rauwerdink meldt op zijn weblog, dat Jan Jonker, de initiator, had verzocht om veel lawaai te gaan maken rondom dit initiatief. Inschrijven als medeauteur kan niet meer, maar je kunt wel vriend worden. Je mag geld doneren, maar ook kan je aansluiting vinden bij de praktische projecten die op touw worden gezet.

Persbericht Our Common Future 2.0: 
Download hier het persbericht over OCF 2.0.

Friesland 2012 – 2025

Futurologie of science-fiction

In 2006 schreef ik voor intern gebruik een toekomstvisie voor Noordoost-Friesland en voor Kabel Noord, het bedrijf waarvoor ik werk als innovator. Al bladerend door de stapels rapporten in mijn archief wist mijn stagiair Wytse Pyt de Jager er de hand op te leggen. Hij was bezig met het bronnenonderzoek voor zijn afstudeeropdracht. Daardoor kwam het document ook weer op mijn bureau terecht.
Noordoost-Friesland in 2012”, boeiende lectuur, vijf jaar later.

Grappig, maar niet verrassend; veel ontwikkelingen zijn verlopen zoals ik had verwacht. Ik noem er een paar. Esonstad, de Wâldwei en de A31 tussen Harlingen en Zurich zijn af. Landbouw en maakindustrie verliezen hun leidende economische positie. Toerisme wordt steeds belangrijker als aanjager van de werkgelegenheid. Jongeren verlaten nog steeds de regio; het aantal ouderen neemt toe.

In de kabel- en telecomsector hetzelfde beeld. De in 2006 al duidelijk merkbare concentratie heeft inderdaad plaatsgevonden. De KPN is de grootste van het land, daarnaast staan twee echt groot gegroeide kabelaars, aangevuld met een afnemend aantal kleintjes. Gebundelde diensten, ‘triple play’, hebben zich sectorbreed ontwikkeld tot een geheid commercieel succes. Supersnel breedband via de coaxkabel is doorgebroken. Kabel Noord is nog steeds onafhankelijk en een nutsbedrijf.

Futurologie

Erg profetisch dus, maar het was futurologie met een roze bril. Wie heeft de kredietcrisis zien aankomen? Wie verwachtte toen dat de vier Noordoostfriese gemeenten verder van een fusie af zouden staan dan ooit? Ook ik kon dergelijke ontwikkelingen beslist niet voorspellen. Ik vind het interessant om te zien, in welke valkuilen ik toen ben gevallen. Wie weet kan een ander daarmee zijn voordeel doen.

Heel Friesland is de laatste tijd opnieuw aan het nadenken over de toekomst van de provincie. Een greep uit de afgelopen paar weken: in Theater Romein de conferentie van ‘Grutsk’ over de toekomst van het ‘merk’ Fryslân, in WTC Expo het Grote Leefbaarheidsdebat, in Dok18 te Dokkum het Ondernemerscongres. Elke keer was men op zoek naar identiteit, visie, strategie. Soms realistisch – echt op z’n Fries dus – en soms met wat minder gevoel voor het haalbare.

De Dongeradeelse gemeenteraadsleden – de aandeelhouders van Kabel Noord – stegen deze week zelfs ver boven zichzelf uit. Normaal gesproken kijkt een raad niet verder in de toekomst dan één verkiezingsperiode van vier jaar. Afgelopen donderdag echter verzochten zij aan hun college van B en W om voor hun nutsbedrijf een toekomstvisie tot aan 2025 te ontwikkelen. Over futurologie gesproken – dat gaat meer op science fiction  lijken. Maar als het de raadleden behaagt, wil ik hen een handreiking doen.

Science-fiction

Over vijftien jaar ziet de wereld er heel anders uit, laat ik maar met het intrappen van een open deur beginnen. Eerst het slechte nieuws. Waarover wilt u horen? Over de dominante economische positie van China en India? De atoombom op Jeruzalem? De kredietcrisis van 2008, die nog tot in 2014 voortduurde? Het uiteenvallen van de Europese Unie? De niet te stuiten emigratiegolf van miljoenen Europeanen en Amerikanen naar welvarender delen van de wereld?

Misschien is het prettiger dat ik over het goede nieuws begin. Friesland heeft zich staande gehouden in deze woelige wereld, zoals meestal. De perifere ligging, de aangeboren saamhorigheid en de afkeer van bemoeienis van buiten hebben daarvoor gezorgd. Nog steeds zijn de weilanden groen, de lucht weids en het Wad grijs en zilt. De winters zijn koud of gematigd, de zomers nat of zonnig. De zeespiegel rijst en daalt. Sommige dingen blijven altijd hetzelfde, al staat de zeespiegel iets hoger en is de winter korter.

De Friezen

Temidden van deze zich traag voltrekkende geografische gebeurtenissen bewonen de Friezen hun uitgestrekte vlakke land. Zij hebben de bakens verzet. Vanuit Noordoost-Friesland, waar het ergens rond 2010 allemaal begon, heeft het nieuwe denken aan kracht gewonnen. Een breed scholingsoffensief is ingezet om de bevolking voor te bereiden op nieuwe vormen van werkgelegenheid. Daar is hard aan gewerkt. Het toerisme is sterk gegroeid, zo ook de sectoren ‘water’ en ‘duurzaamheid’. In de ICT-sector zijn duizenden banen geschapen. Chinezen en Indiërs gebruiken het goed opgeleide en productieve arbeidspotentieel om hun moeilijke klussen te outsourcen.

Neem ook de sector wonen, zorg en welzijn; daarin is heel veel veranderd. Het Noorden is voor vele Nederlanders de plek geworden waar zij de oude dag komen doorbrengen. De ‘Friezen om útens’ keren na hun pensioen terug en westerlingen vinden hier een betaalbare en vooral rustige plek voor hun seniorenhobby’s.

Friesland is intussen herverdeeld over vier gemeenten, die met elkaar het provinciebestuur hebben overgenomen. Deze nieuwe bestuursvorm zorgde ervoor dat de bovengenoemde koerswijzigingen volop zijn ondersteund. De Friezen houden erg van samenwerken, soms weten ze alleen niet waar te beginnen. Volop en van harte grepen zij de laatste vijftien jaar de kansen die er lagen. Daarbij hebben de plaatselijke overheden een onvervangbare rol gespeeld.

2025

Nog altijd een tikje perifeer en vooral ook nog steeds ietwat eigenwijs, zocht Fryslân zijn eigen weg door de turbulente ontwikkelingen van het eerste kwart van de 21ste eeuw. Sadder en wiser, zeggen de Engelsen, maar de Friezen voegen daaraan toe: "It koe minder".


De aanleiding tot het schrijven van dit verhaaltje was een artikel in de Leeuwarder Courant van 7 februari over de raadsbehandeling van het advies van B & W om Kabel Noord niet te verkopen.

Artikel Leeuwarder Courant: