Harlingen, al vijfendertig jaar woon ik in deze stad. Aangespoeld via de bruine vloot. Een stukje traditie, een stukje varend erfgoed, die vloot. Net zoals de stad: overal monumenten, waar je ook kijkt. De website harlingenwelkomaanzee.nl meldt: ‘Met meer dan zeshonderd monumentale panden in onze binnenstad blijft de herinnering voortbestaan aan de trotse welvaart die Harlingen gekend heeft’.
Fabriekstraat. Stadsgids Jan de Groot vertelt over de nederzetting Almenum, één van de twee kernen waaruit Harlingen ooit ontstond. (Foto: Gijs van Hesteren)
Het knuffelgehalte van de vloot. Ankerstart van de Enkhuizer Klipperrace in het Krabbersgat. (Foto: Gijs van Hesteren)
ENKHUIZEN – De coronamaatregelen en dan vooral de reisbeperkingen veroorzaakten een ongekende daling van het verblijfstoerisme. De klandizie vanuit het buitenland liep sterk terug, vooral ten nadele van groepsaccommodaties en daarmee ook de chartervaart. Een en ander leidde intussen tot grote bezorgdheid over het voortbestaan van deze kenmerkende en beeldbepalende sector. In een online brainstormsessie stelde de branchevereniging BBZ de vraag: kunnen we ondanks Covid-19 tóch omzet draaien?
Ter afwisseling op de serie ‘Van Horrorwinter naar motorzomer, ‘over mijn tweewielerbelevernissen in 2020, kijk ik in dit verhaal wat verder terug. Naar vijftig jaar geleden om precies te zijn.
Een Puch, een Tomos en twee jongens op reis
Het leven hangt van toeval aan elkaar. Gisteren ook weer. Ik rijd de straat uit, nadat ik mijn ‘nieuwe’ Moto Guzzi California II heb laten zien aan mijn jongste zoon. Een lang gekoesterde wens, deze motor; eindelijk heb ik een goeie gevonden. Op de hoek staat een schuurdeur open. Ik zie een Lomax staan, een kitcar op basis van een 2CV. En ervoor staat een olijfgroen Puchje. Ik rijd verder, maar het Puchje laat me niet los. ’s Avonds lees ik mijn e-mail. Ene Cor van Breukelen heeft me een bericht gestuurd. Op mijn weblog trof hij mijn artikel ‘Van Puch met hoog stuur naar Matchless caféracer‘ aan. Dat schreef ik ooit voor ‘Satisfaction Guaranteed’, het clubblad van de AJS & Matchless Vereniging.
Pampusmanifestatie in juni. De BBZ-bureauploeg vaart langs de geankerde zeilschepen. (Foto: Gijs van Hesteren)
ENKHUIZEN – De overheid besloot in september tot het opzijzetten van vijftien miljoen euro voor wat zij omschreef als ‘de bruine vloot’. Ten gevolge van de coronapandemie en de daaruit voortvloeiende maatregelen stond het water de meesten van hen op dat moment al tot de lippen. Generieke maatregelen als TVL, NOW en TOZO hadden slechts beperkt soelaas geboden. De toezegging leidde tot gematigde opluchting bij de schippers. Echter, drie maanden later en ondanks de toezegging van het Rijk zag directeur Paul van Ommen zich gedwongen om tijdens de online ledenvergadering ‘een serieuze winstwaarschuwing’ af te geven.Lees verder Winstwaarschuwing coronafonds bruine vloot→
HARLINGEN – Ooit was de Willemshaven het vertrekpunt van de stoomdienst naar Londen; later vooral een plek waar liefhebbers van industriële archeologie hun hart ophaalden. Tegenwoordig, ondanks de coronacrisis, vooral een broedplaats voor nieuwe ideeën en ontwikkelingen. Deze week presenteerden ondernemers en organisaties er hun plannen. Illustrator Dolf Siere tekende een nieuwe toeristische plattegrond.
Plattegrond Nieuwe Willemshaven. (Afbeelding: Dolf Siere)
Paul Scheffer en Paul Schoute heffen het eerste glas ‘Red de vloot’, onder toeziend oog van brouwer Gerard Ypenga. (Foto: Gijs van Hesteren)
HARLINGEN – Havenbrouwerij Het Brouwdok doneerde zesduizend flesjes speciaalbier aan de bruinevlootschippers. Vrijdagochtend proefde wethouder Paul Schoute het eerste glas. Met instemming van de gemeenteraad waren de haven- en kadegelden voor het gehele jaar al kwijtgescholden en momenteel werkt de gemeente aan een steunfonds. Ook het Rijk beloofde onlangs vijftien miljoen aan steun. Schoute waarschuwde de Harlinger schippers: ‘Voor de steun vanuit Den Haag dreigt versnippering.’
WEST-TERSCHELLING – Verscheidene overheidsinstanties bundelden eind juni hun krachten voor een uitgebreide controle in de haven van Terschelling. In het kader van een thema-actie maakte wandelende reglementen-encyclopedie Thom Bijkersma van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) een ronde langs de rijendik aangemeerde slaapschepen. In totaal bezochten de inspecteurs tien historische zeilende hotelschepen en twee recreatieschepen.
Na inspectie van de papieren maakt inspecteur Thom Bijkersma (rechts) een ronde over het schip, samen met Beer van der Heide van de Landelijke Eenheid en schipper Erik van Aken. (Foto: Gijs van Hesteren)
Schipper-eigenaar Erik van Aken van het ‘Wapen fan Fryslân’ staat er ontspannen bij, informeel gekleed in spijkerbroek en T-shirt. ‘Nee hoor, voor zo’n inspectie ben ik niet bang. Veiligheid hoort erbij. Er waren toch wel enkele verrassingen, De inspecteur van ILT vond wat kleine dingetjes die ik makkelijk kan verhelpen.’ Lees verder Thema-onderzoek ILT naar zeilende passagiersschepen→
Ondanks voorjaarssneeuw stonden de kades van de Zuiderhaven toch regelmatig zwart van de mensen. Wel zo prettig voor de shantikoren, ambachtslieden, de stadsharmonie en de standhouders. (Foto’s: Gijs van Hesteren)
HARLINGEN – Ieder jaar opent het vaarseizoen van de zeilcharterschepen met de Vlootdag. Die wordt in grote eendracht georganiseerd door de Verenigde Bruine Zeilvaart Harlingen (VBZH), de gemeente Harlingen en de boekingskantoren: Rederij Vooruit, Schipperscoöperatie Historische Zeilvaart Harlingen, Traditional Sailing Charter, Zonnewind Zeilreizen en Holland Sail. Het grote nieuws was deze keer dat er ook in 2022 een Sail Harlingen zal plaatsvinden.
Voorzitter Jaap Klok: ‘Een snelle, overzichtelijke site die zorgt voor doorverwijzing naar de schippers.’
Hoe schippers van zeilklippers al vroeg de kansen van internet zagen
MONNICKENDAM – Het was in januari 2001 dat een zevental schippers besloot tot het oprichten van een marketingplatform: ‘zeilklippers.nl’. Alle zeven waren zij zelfstandig actief in de zeilchartervaart. Zelfstandig? Ja, in de betekenis van ‘onafhankelijk van de boekingskantoren’, destijds nog oppermachtig. Samen staan we sterk, was hun motto. Zeventien jaar gingen voorbij. Het collectief bestaat nog steeds en groeide gestaag, naar 38 schepen. Begin maart maakte de vereniging ‘zeilklippers.nl’ de balans op en Schuttevaer was erbij.
In het begin van de 21e eeuw was het internet sterk in opkomst. ‘Booming’, in de woorden van de Jaap Klok, de huidige voorzitter. De initiatiefnemers van destijds waren Alfred Vellekoop, Bob Bel, Hans Venema, Jan van Aartrijk, Koos Oudhuis, Sacha Emmerik en de auteur van dit artikel, Gijs van Hesteren. Allemaal beschikten zij op dat moment al over een goed functionerende website. Zeilklippers.nl werd hun gezamenlijke toegangspoort naar het internet. De eisen aan de sites van de nieuwe toetreders: zelf de boekingen afhandelen, geen weblinks naar boekingskantoren, wél links naar collega-schepen en naar zeilklippers.nl.
Xandra Ockers: ‘Met elkaar ben je sterker dan in je eentje.’
KORNWERDERZAND – Al zo’n tachtig jaar beschermt de Afsluitdijk Nederland tegen stormvloeden. Het is de hoogste tijd voor groot onderhoud. Daarnaast verandert het klimaat en de zeespiegel stijgt. Voor het Rijk voldoende reden om ruim een half miljard uit te trekken voor Project Afsluitdijk. Levvel, een consortium van BAM, Rebel en Van Oord, gaat het uitvoeren. De speciaal ontworpen Levvel-blokken speelden een rol bij de gunning. De bouwcombinaties met VolkerWessels & Boskalis en Fluor vielen af.
De dijk wordt over een lengte van zestien kilometer met twee meter opgehoogd. De uit het Xbloc van BAM doorontwikkelde bouwstenen zorgen voor de beschoeiing van de dijk. (Foto: Gijs van Hesteren)
In de jaren twintig van de vorige eeuw waren er vijfduizend arbeiders betrokken bij de aanleg. Zoveel werkgelegenheid als toen zal het nieuwe project niet opleveren. Toch was de inzet van honderd manjaren voor ‘mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt’ één van de belangrijke argumenten waarmee Levvel de aanbesteding binnenhaalde. Lees verder Bouwblokken en social return zorgen voor gunning Afsluitdijkproject→