‘Jouw Wereld in Beeld’, het is het geesteskind van NetNix-ideeënsmid Anneke Smidt. Eén van de hoogtepunten in het project was het werkbezoek van de Vlaamse scholieren aan Dokkum. De uitwisseling was een belangrijke bijdrage aan het beoogde eindresultaat: een filmdocumentaire over het leven en de verwachtingen van jongeren in de Lage Landen. Loes van der Til en Wytse de Boer hebben het evenement voorbereid en begeleid, samen met Coos Poortman van het Dockingacollege en niet te vergeten diens NetNix-leerlingen. Loes schreef een uitgebreid verslag, opdat het evenement ook in woord niet vergeten zal worden. Lees het hier.
Vlaamse vrienden uit Maldegem
Zaterdag 12 mei 2012
Na wederom een behoorlijke intensieve voorbereiding was iedereen klaar voor het ontvangst van onze Vlaamse vrienden uit Maldegem. Tussen één uur en half twee verzamelde iedereen zich bij het Dockinga College in Dokkum (HAVO/VWO bovenbouw), die speciaal voor deze gelegenheid was opengesteld.
Een aantal minuten voor twee uur arriveerde de Vlaamse bus met elf zeer vermoeide scholieren en dito leerkrachten. De vrijdag voor het weekend stond namelijk in het teken van een stadswandeling in Parijs. Hetgeen betekende dat de scholieren en leerkrachten na middernacht thuiskwamen om vervolgens half negen ’s ochtends in de bus richting Noordoost-Friesland te vertrekken. Na een lange reis rolden ze dan ook met behoorlijk bleke smoeltjes uit de bus. Ze werden hartelijk ontvangen door de Friese jongeren en door de gasten die speciaal voor hen waren gekomen. Tevens waren Jill Bogaert en Katrien de Merlier aanwezig. Beiden verbonden aan Leader Meetjesland, Leie & Schelde.
Kickoff met oranjekoek
Na het nuttigen van een kop koffie/thee met échte Fryske oranjekoek verzorgde directeur Gerard Timmermans de kick off van het weekend. Na een kort welkomstwoord droeg hij het woord over aan wethouder Pytsje de Graaf, die burgemeester Marga Waanders verving. Laatstgenoemde kon helaas niet aanwezig zijn vanwege persoonlijke omstandigheden. Wel bracht De Graaf de hartelijke groeten en een warm welkom over van mevrouw Waanders. De Graaf gaf in haar toespraak aan dat de gemeente Dongeradeel het uitwisselingsweekend een warm hart toedraagt. Tevens ging ze even in op het uitwisselingsweekend dat de Friese jongeren beleefden in maart jl.
Daarna werden de Vlamingen toegesproken door de heer Henk Stam, directeur bestuurder Dockinga College en tevens voorzitter van de Gouden Driehoek. Tijdens de korte pauze, die volgde op de diverse toespraken, kregen de Vlaamse jongeren een rondleiding door de mediatheek. Daar stonden diverse kunstvoorwerpen opgesteld, in het kader van het examenvak Kunst. Daarna was het tijd voor lokale lekkernijen, zoals diverse soorten worst en kaas en natuurlijk een frisdrankje. De Vlaamse bus, die ons het hele weekend zou vervoeren, bracht alle jongeren (inclusief de Friese jongeren) en begeleiders naar Schreiershoek, net buiten Dokkum, waar ze zich rustig konden installeren. De vrouwen in een huisje en de jongens in twee tenten, voor een relatief symbolisch bedrag ter beschikking gesteld door de lokale scoutingclub. Nadat iedereen zich een slaapplek eigen had gemaakt, vertrok de bus naar de Bonifatius Kapel alwaar de stadswandeling begon. Geheel georganiseerd en uitgestippeld door de jongeren van Dockinga College in samenwerking met de docent geschiedenis.
Wandelen
Vanaf de Bonifatius Kapel vertrok de groep richting de binnenstad. Bij het Zuiderbolwerk splitste de groep zich om vervolgens via een bepaalde route langs historische punten te wandelen. De communicatiegroep had zich goed voorbereid en beurtelings vertelden de leerlingen van Dockingacollege over de geschiedenis van Dokkum. Uiteindelijk kwamen beide groepen weer samen in het Raedhuijs waar ze even konden bijkomen van de wandeling onder het genot van een drankje.
Rond half zeven vertrokken ze in de bus naar Schreiershoek waar een fantastische barbecue was georganiseerd met heerlijke streekproducten van slager Schreiber uit Ferwert. Het was duidelijk te merken dat iedereen best wel moe was, maar niettemin werden de satéstokken, hamburgers, diverse vleeslappen en worstjes in no-time van de bbq gehaald en verorberd. Ook de home made salades vonden hun weg naar de vele hongerige magen. Een mooie en zeker lekkere manier voor onze Vlaamse vrienden om kennis te maken met de overheerlijke producten uit onze regio.
Rond de klok van negen uur werd iedereen ‘gedwongen’ naar het paviljoen te gaan – de regen deed haar intrede – waar nog een drankje genuttigd werd. Om tien uur kon iedereen naar volle tevredenheid terugkijken op een intensieve, maar geslaagde dag.
Zondag 13 mei 2012
Tussen kwart over negen en half tien ’s ochtends verzamelde iedereen zich op Schreiershoek. Bij navraag hadden de dames heerlijk geslapen, echter de jongens hadden het toch nog behoorlijk koud gehad in de tenten. De warmwaterzakken die Wytse – voor als het echt koud werd – had neergelegd, lagen echter nog keurig in de plastic zak. Besloten werd om via de beheerder van Schreiershoek extra dekens te regelen, hetgeen lukte.
Omdat niet iedereen op tijd aanwezig was, vertrok de bus pas rond de klok van tien uur richting Moddergat, alwaar een rondleiding in de beroemde Fiskershûskes gepland stond. In dit historisch beschermd dorpsgezicht bevindt zich het openluchtmuseum ’t Fiskershûske. Een prachtige plek waar de herinneringen van de kustvisserij en visserscultuur levend wordt gehouden. Dit museum verzamelt, bewaart en exposeert allerlei voorwerpen die betrekking hebben op de kustvisserij en het harde vissersleven in het tweelingdorp Paesens-Moddergat. Dit in de vijf hûskes en rondom het museum. Uiteraard vormt de ramp in Moddergat, anno 1883, waarbij 83! vissers omkwamen een rode draad in het museum. Het oudste huisje dat bezocht kan worden stamt uit 1794 en is ingericht anno het jaar 1850. In ‘Klaskes hûske’ kun je zien hoe de vissers leefden aan het begin van de 20ste eeuw.
Riviertje
De naam Paesens komt voort uit de nederzetting die werd gebouwd aan het riviertje De Paesens die vanaf Dokkum naar de Waddenzee stroomde. Toen het water voor de kust voor een deel ingepolderd werd, besloot men naar het westen van het dorp uit te breiden, omdat daar de zee nog direct aan de dijk grensde. Dit laatste was belangrijk voor de vissers. Omdat hun boten relatief ver van de kust lagen moesten ze met roeibootjes vanaf de wal naar hun vissersboot roeien. Dit was hier wel mogelijk. Men bouwde de huisjes in een gat gevuld met modder. De naam Moddergat was ‘geboren’.
Bij het museum werd de gehele groep in vieren verdeeld zodat iedere groep ca. 15 minuten de tijd had om een hûske te bekijken. Dit gezien het tijdpad dat vooraf uitgestippeld was. Een aantal hûskes was vrij te bezichtigen. In één hûske kregen we een rondleiding. Bizar was het feit dat de woonkamer van dit hûske totaal betegeld was met zeer kostbare aardewerken tegeltjes. Ook de vloer was belegd met, heden ten dage, zeer kostbare vloertegels. Een schril contrast met de armoede waarin men in die tijd leefde. De Vlaamse jongeren keken ietwat vreemd naar de zeer kleine bedstedes. Hen werd uitgelegd dat mensen in die tijd bijna rechtop zittend sliepen, omdat ze bang waren dat ze anders stikten en dus doodgingen. Onder de bedstede van de ouders ontdekten we een ‘ladekast’. Hierin werd het jongste kind gelegd, het zogeheten ‘ondergeschoven kind’. Een uitdrukking die vandaag de dag nog steeds gebruikt wordt.
Het bezoek aan dit unieke openluchtmuseum was niet enkel een verrassing voor de Vlamingen, maar zeer zeker ook voor ons Noordoost-Friezen. Zoveel historie en cultuur dicht bij huis en eigenlijk weten we er helemaal niets van. Dus ook hier de opmerkingen van de Dockinga jongeren over hoe weinig we eigenlijk weten over onze eigen regio en dat dit veel meer en vaker en intensiever naar buiten gedragen zou moeten worden als het gaat om de promotie van Noordoost Friesland.
Chillen en rollen
Na het bezoek aan de Fiskershûskes was het tijd om even te ‘chillen’ op de dijk. Stond de een ademloos te kijken naar het prachtige Wad, de wolkenluchten (vond men heel bijzonder) en de eilanden, die door het fantastische weer heel goed zichtbaar waren, zo rolde de ander van de dijk af naar beneden. Aangestoken door het gelach van o.a. Lisanne Nutma (Dockinga) probeerden ook een aantal van de Vlaamse jongens dit grappige fenomeen. Loeihard naar beneden rollen en dan halfdronken weer naar boven. Succes was verzekerd !
Vistaurette
Na het bezoek aan het openluchtmuseum, het chillen op de dijk en uiteraard de zeelucht die hongerig maakt, voelde menigeen de maag knorren, dus op naar Vistaurette Schierzicht op Lauwersoog. Hier kon iedereen zich tegoed doen aan glazen fris, broodjes ham en kaas en enorme schalen vol knapperige, uit de Waddenzee afkomstige, kibbeling. De chauffeur van de bus werd door de eigenaren van de vistaurette extra in de watten gelegd door hem – op kosten van het huis – een visplate naar keuze aan te bieden. Het verraste gezicht van de buschauffeur was een foto waard, want dit had hij nog nooit meegemaakt.
Het ruime sop
Om ca. 13.15 uur vertrok de bus naar Waddeninzicht, gerund door Hein Pols en Ruth Wermers. Dit mooie bedrijf aan de voet van het Lauwersmeer (Oostmahorn) met Landal Greenparcs Esonstad in de ‘achtertuin’ verhuurt kajuitzeilboten als de Cornish Crabber, Cornish Shrimper, Drascombe en Cape Cutter. Maar ook polyvalken behoren tot de mogelijkheid en daar kwamen wij voor. Daar Meetjesland niet beschikt over dergelijke meren als het Lauwersmeer leek het ons, als organisatie, leuk om juist deze jongeren kennis te laten maken met wat de regio NOF uniek maakt, namelijk het water: Lauwersmeer en uiteraard de Waddenzee. Hadden ze al een kijkje naar het Wad mogen nemen op de dijk in Moddergat, nu was er de kans om Noordoost Friesland vanaf het water te bewonderen.
Ter plekke werden ze in oranje zwemvesten gehesen en toen was het tijd om het ruime sop te kiezen. Ietwat onwennig zaten veel jongeren, waaronder ook sommige Friese jongeren, in de polyvalkjes te wachten totdat het sein gegeven werd dat ze mochten afvaren. Uiteraard was elk bootje bemand met een ervaren instructeur.
Wel werd er even door één van de Vlaamse leerlingen gevraagd aan Ruth Wermers of de valkjes écht niet konden omslaan. Ruth kon ze geruststellen dat dit niet zo snel zou gebeuren. Zeker niet met de windkracht 3 à 4 waar ze mee te maken hadden. Een fors aantal tientallen meters uit de haven werden de zeilen gehezen en kon het zeilfeest rondom het eiland verderop beginnen.
De Vlaamse leiding besloot een kijkje te nemen in het voor hen toch wel aparte Esonstad. Bij Waddeninzicht werd koffie gezet en konden de volwassenen even uitblazen en genieten van alle moois dat het Lauwersmeer biedt.
Tot een telefoontje kwam dat één van de valkjes, achter het eiland, op een zandbank was gestrand en niet meer weg kon komen. Hein Pols verliet al motorend de haven. Uiteraard niet alleen, want één van de Vlaamse leraressen kreeg de smaak van het water te pakken en wilde graag mee. Ook Wytse de Boer liet deze kans niet voorbij gaan en monsterde zich aan. Zo voeren ze met z’n drieën richting de Oostzijde van het eiland om de gestrande jongeren bij te staan.
Rond een uur of vier voeren de polyvalkjes weer de haven van Oostmahorn in. Voor iedereen, en zeker voor de Vlaamse jongeren, was het een enerverende, maar superleuke en bijzondere, middag geweest.
Natuurlijk
Vervolgens zette de bus koers naar Natuurlijk Kollumeroord. Natuurlijk Kollumeroord is een groepsaccommodatie en outdoorcentrum in het Nationaal Park Lauwersmeer gerund door Marcel Copini en Fokko Hoeksma. Het complex beschikt over diverse groepsaccommodaties, waar in totaal 125 gasten kunnen overnachten, een kampeerterrein, diverse zalen en een restaurant. Daarnaast kan men hier uitgebreid survival- en outdoorsporten doen. Voor onze groep stond wat anders op het programma, namelijk dineren en daarna in de grote recreatiezaal de film ‘Hel van 63’ kijken. Want horen of lezen over de elfstedenkoorts en -gekte is iets heel anders dan deze beleven middels een film.
Om half negen ’s avonds vertrok de bus richting Schreiershoek. Besloten werd om in het paviljoen nog even met elkaar een drankje te nuttigen om zo het uitwisselingsweekend gezamenlijk af te sluiten.
Maandag 14 mei 2012
Om negen uur ’s ochtends meldde de organisatie van NetNix zich op het Dockinga College. Hier stonden de koffie en Fryske dúmkes al klaar. Onder de gasten bevonden zich ook de heer Johannes Kramer, gebiedsgedeputeerde en mevrouw Nynke van der Hoef van Plattelandsprojecten NOF. Na wederom een welkomstwoord van directeur Gerard Timmermans, nam Kramer het woord. Hij bedankte de Vlamingen voor hun komst en hoopte dat zij, net als wij in Meetjesland, een goede indruk hadden gekregen van hoe Noordoost Friesland zich ontwikkelt als plattelandsregio die te maken heeft met krimp en leegloop.
Na dit officiële gedeelte nam, namens NetNix, stagiaire Wytse de Boer het woord. Hij bedankte alle leerlingen voor hun enthousiaste deelname aan het uitwisselingsweekend en vroeg naar hun ervaringen. Gelukkig konden we stellen dat iedereen dit weekend in NOF als zeer positief ervaren heeft. Om de Vlamingen een passend blijvend presentje mee te geven, overhandigde Wytse een exemplaar van de enige echte Fryske Donald Duck aan een Vlaamse student.
Katrien de Merlier van Plattelandsprojecten Meetjesland, Leie & Schelde nam het woord namens alle Vlaamse gasten. Ze bedankte de organisatie en de Friese leerlingen voor het fantastische weekend dat ze beleefd hadden. Als dank kregen de Friese begeleiders een flesje Gulden Draak, bier dat in de regio Meetjesland gebrouwen wordt en de jongeren mochten een aantal zakjes, gevuld met typisch Vlaams zeer zoete snoepjes, delen.
Als laatste lieten de Friese scholieren één van de meest bijzondere lokalen zien en toog het gezelschap naar de popbunker die gezamenlijk gebruikt wordt door o.a. Dockinga College en Opus3 Muziekschool. Gezien de Vlaamse jongeren zich muzikaal te buiten gaan op de zolder van de school – en hoorbaar tot aan de begane grond, vond men de popbunker wel heel speciaal en bijzonder. Want hoe hard je ook op de instrument blaast, drumt of speelt… de bunker is nagenoeg geluidsdicht.
Afscheid
Eindconclusie
De Noordoost-Friese jongeren hebben de afgelopen maanden keihard hun best gedaan om, samen met leerkracht Coos Poortman en NetNix (waaronder een zeer grote bijdrage van stagiaire Wytse de Boer), een afwisselend programma in elkaar te zetten en deze goed voor te bereiden. Niet alleen hebben de Vlamingen ontdekt hoe Noordoost-Friesland er qua regio bij ligt, maar ook de Fiese scholieren zelf ontdekten dat onze regio veel meer biedt (o.a. cultuur, historisch) dan zij hadden gedacht en verwacht. Tijdens het gehele weekend zijn meerdere filmopnames gedraaid door de Dockinga scholieren, waaronder interviews met hun Vlaamse medestudenten. Fragmenten van deze filmopnames zullen verwerkt worden in de einddocumentaire, die naar verwachting 1 oktober 2012 klaar zal zijn.
Tekst: Loes van der Til
Foto’s: Wytse de Boer
Dank aan:
Speciale dank aan Wytse de Boer voor het beeldmateriaal.
Het project Jouw Wereld in Beeld wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van:
Meer lezen en weblinks
Volg @Dockinganetnix op Twitter
Volg de Dockingascholieren op Facebook
Bekijk de foto’s van het werkbezoek aan Meetjesland
Bekijk alle video’s die NetNix tot nu toe maakte