HARLINGEN – Het was een wandeling voor de vrijheid, vertelde organisator Gouke Hiemstra me vlak voor aanvang van de demonstratie. Op een waterkoude zaterdagmiddag stonden we op het afgesproken beginpunt, het plein voor het station van Harlingen. Mijn oudste zoon Gijs junior stand-by in de buurt, voor het geval dat zijn vader tijdens de journalistieke werkzaamheden zou worden lastiggevallen door wappies of gekkies.

Met de wapte en gekte viel het heel erg mee, al trok ik tijdens gesprekken met de deelnemers af en toe mijn wenkbrauwen op. Als linksige journalist had ik altijd al mijn twijfels bij het systeem waaronder we leven, maar deze coronademonstranten gaven er een geheel eigen draai aan. Het was precies de reden waarom ik vond dat ik moest meewandelen. Ik wilde weten waarom ze zo anti-alles waren. Natuurlijk was ik vast van plan om als vertegenwoordiger van de mainstream media (MSM) aan te tonen dat ik in staat was onafhankelijk en betrouwbaar te berichten. Nee, ik word niet betaald door een elite van babybloed-drinkende grootindustriëlen. Dat zou mooi zijn, een extra zakcent, dus deden ze dat maar.

Ontwrichting

Corona-ontkennende kringen wantrouwen journalisten, dat weet ik. Maar daarmee doe ik Gouke en medeorganisator Karin geen recht. Zij waren oprecht bezorgd en stonden me serieus te woord. ‘Corona bestaat wel, maar het wordt erg overdreven.’ Het ging hun vooral om de vrijheid en de ontwrichting van de samenleving. Onder de pandemie lijden we allemaal. Toch: de maximaal toegestane honderdvijftig demonstranten kwamen niet opdagen. Het bleef bij een stuk of twintig mensen. Bezorgde burgers allemaal. Een aantal van hen kende ik vanuit mijn vijfendertig jaren in dit stadje. Niemand die een mondkapje droeg. ‘We hebben dit doorgesproken met de politie. Het is buiten niet nodig’, zei Gouke.

Om de tocht heen zag ik meer politie, BOA’s en verkeersregelaars dan deelnemers. Veiligheid voorop. Een zestal meefietsende Harlinger jongeren legde me uit waarom ze juist níét meeliepen in de optocht. ‘Dat zijn allemaal bejaarden, en we zijn niet zo héél erg tegen de coronamaatregelen. Wél tegen de avondklok. Er is hier nooit iets te beleven na negenen, zeker nu niet, maar toch.’

‘Nou zeg!’ zei een naast me wandelende jonge vrouw tegen mij. Ik kende haar als collega uit de bruine vloot. ‘Bejaard noemen ze ons. Ik ben gewoon bezorgd. Dat corona bestaat, okee, daar ga ik in mee. Dat maatregelen nodig zijn, óók. Dat we een heel jaar niet kunnen varen, erg genoeg. Maar nu komt Rutte aan mijn kinderen. Chanteren met coronatests op school, dat maakt me woedend. Daarom loop ik mee!’

Dictatuur

Zo had iedereen zijn of haar eigen redenen voor het meewandelen. Gouke en Karin ging het om het bewaken van onze vrijheden. ‘Stapje voor stapje gaan we richting dictatuur. Vrij, vreedzaam, verbonden, dat is het motto van Walk of Freedom.’ Onder die naam vind je op Facebook de oproepen voor vreedzame coronawandelingen.

De rellen in andere steden bij vergelijkbare ‘anti-coronademonstraties’ zijn veroorzaakt door ‘romeo’s’, hoor ik van een andere deelneemster. Dat is een verzamelnaam voor politiemensen in burger. Ze zouden er op uit zijn om de vlam in de pan te laten slaan, zodat de politie kan ingrijpen. Ik denk daar anders over. Verder legde de spreekster – die graag anoniem bleef – me uit dat corona een simpel griepje is, de maatregelen een hoax, dat de overheid de democratie wil inperken, dat demonstranten thuis opgezocht en geïntimideerd worden. ‘Men stuurt aan op een financiële reset. Bedrijven moeten kapot. Het is triest. De regering is corrupt. Ja, álle partijen en de rechters ook. Het wordt van bovenaf aangestuurd.’

Door wie dat werd aangestuurd kon niemand me tot nu toe duidelijk maken. Een andere Harlingse in de groep probeerde het me in alle oprechtheid uit te leggen. ‘Op het internet vind je veel informatie. Als je die zélf bestudeert ga je het zien.’ Later op de dag stuurde ze me linkjes naar video’s op YouTube. Inderdaad, Qanon en aanverwante zaken; ik zie video’s en teksten die ik eerder ben tegengekomen. Boze opzet vanuit de grote techbedrijven. En ja, een combinatie van alle complottheorieën van de afgelopen eeuw. Ik geloof er niet in, sorry, al rammelt ons ‘syteem’ nóg zo aan alle kanten.

Geloven, dat kan alleen als je bij voorbaat alles van alle mainstream media afwijst, en waarom zouden we dat doen? Dat lijkt op selectief winkelen in meningen en ‘feiten’ die in jouw straatje passen. Nee, honderd procent objectiviteit, dat bestaat niet. Wil dit dan zeggen dat alle kranten en tv-programma’s liegen? Lijkt me niet.

Stone Island

In het kielzog van de wandeling volgt een groeiende stoet met jongeren. Geen Harlingers, voor zover ik kon nagaan. Op tussenstop Havenplein zag ik ze uit auto’s stappen. Ze droegen kleding van het merk Stone Island; mij zei dat niets, maar insiders vertelden me dat dit standaardkledij is voor rechtse, of extreemrechtse jongeren. Het is een geliefd merk onder Britse hooligans en Pegida-voorman Ed Wagensveld draagt het graag. Pegida is een anti-islambeweging.
Het zou me niets verbazen, want juist al deze jongeren droegen zwarte mondkapjes. Ik denk niet uit vrees voor een virus, maar ter bevordering van de anonimiteit. De ruim aanwezige politie voorkwam relletjes. Dat had ik de demonstranten, die me allemaal te goeder trouw leken ook niet gegund, al was ik het nóg zo oneens met hen.

Daar ging het ook niet om, zei burgemeester Roel Sluiter na afloop. ‘Demonstreren is een grondrecht, om wat voor reden dan ook. Ik was een beetje benauwd voor ongeregeldheden, maar nadat ik met Gouke en Karin had gesproken was ik er een beetje geruster op. En we zien nu dat de begeleiding effectief was.’

Ook Gouke bedankte gemeente en hulpdiensten voor het vertrouwen. Zijn slotwoord: ‘Dit is het begin. We gaan door met onze strijd.’ Een kreet die me bekend voorkwam, van de jaren zeventig, toen ik de straat opging tegen kernraketten en atoomenergie. Ook toen mochten we opkomen voor onze vrijheid van meningsuiting. En kregen we wel eens een vleug traangas in de neus, als we vergaten aanwijzingen van de hulpdiensten op te volgen.

Dit artikel is eerder verschenen op de website Harlingen Boeit.